15. Hukuk Dairesi 2019/142 E. , 2019/3704 K.
“İçtihat Metni”
Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
– K A R A R –
Davacı vekili, dava konusu taşınmazın malikleri ve davalı idare ile müvekkili arasında …4. Noterliği’nin 07.08.2009 tarih … yevmiye numaralı düzenleme şeklinde kat karşılığı ve gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi imzalandığını, işin tamamlanması üzerine 14.05.2011 tarihinde geçici kabul tutanağının düzenlendiğini, tutanakta belirtilen eksiklikler de tamamlanarak 03.08.2012 tarihinde davalıya yazılı olarak başvurulduğunu ancak müvekkilinin teminat mektubunun davalı tarafından iade edilmediğini, müvekkilinin teminat mektubu için ilgili bankaya komisyon ödediğini belirterek, teminat mektubunun iadesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, görevsiz mahkemede dava açıldığını, çoğunluk hissesi… Vakfı, mazbut… Vakfına ve sair hissesi dava dışı şahıslara ait olan dava konusu taşınmazı konu alan sözleşmenin davalı idare ve diğer hissedarları ile davacı arasında 07.08.2009’da imzalandığını, işin geçici kabulünün 12.09.2011’de yapıldığını ve alınan teminatın yarısının davacıya iade edilerek, yeni bir kesin teminat mektubu alındığını, kesin kabul yapılmamasının asıl sebebinin, o dönem davacı şirket yetkilisi olan dava dışı …’ın 14.10.2011 tarihli dilekçesi ile belirttiği üzere, sözleşme gereğince davacı şirkete isabet eden 2 nolu dükkan ve 23 nolu otopark ile ilgili olarak, onaylı mimari projede yer almadığı halde ilgili belediyenin ve davalı idarenin de izni bulunmaksızın sözleşme hükümlerine de aykırı şekilde, dükkan niteliğinde olan 2 nolu bağımsız bölümün dükkan döşemesinin bodrum kata giriş ve çıkış rampasına çevrilmesi olduğunu, davacıdan sözleşmeye aykırı imalâtları onaylı mimari projeye uygun hale getirmesinin istendiğini, dükkan içerisindeki rampanın kapatılarak, onaylı ilk projeye göre dükkana çevrilmesi halinde kesin kabulünün yapılabileceğinin bildirildiğini, ancak davacı tarafça düzeltme yapılmadığından kesin teminatın iade edilmediğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davacı tarafça davalı idareye verilmiş olan …Bankası AŞ’nin Binevler Şubesine ait 14.10.2011 tarihli, 792323 nolu 188.500,00 TL’lik teminat mektubunun davacı tarafa iadesine dair verilen karar, davalı vekilince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Taraflar arasındaki uyuşmazlık sözleşme tarihine göre uygulanması gereken 818 sayılı mülga Borçlar Kanunu’nun 355 ve devamı maddelerde düzenlenen eser sözleşmesinin bir türü olan arsa payı (kat) karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. Bilindiği üzere arsa payı (kat) karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin edimini gereği gibi ifa edebilmesi için inşaatı sözleşme ve ekleri ile imar mevzuatına uygun olarak tamamlayıp teslim etmesi ve iskân alma yükümlülüğü kendisinde ise iskân belgesini de alması gerekmektedir.
Somut olaya gelince, dosyada mevcut keşif tutanağından, bilirkişi raporlarından ve ilgili belediyenin yazı cevaplarından sözleşmeye istinaden düzenlenmiş ve yapı ruhsatına esas onaylı mimari projede 2 numaralı bağımsız bölümün rampa olarak gözüktüğü ancak hali hazırda düz zemin üzerinde dükkan olarak kullanıldığı, buna göre mevcut durumun onaylı mimari projeye uygun olmadığı ve proje tadilatı yapılarak mevzuata aykırılığın düzeltilmesi gerektiği, aksi halde yapı kullanma izin belgesinin iptâl edilebileceği anlaşılmaktadır. 2 numaralı bağımsız bölümün rampa olması onaylı mimari projeye uygun ise de, imar mevzuatı ve 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’na aykırı olduğu bildirildiğinden ve yüklenici edimini sözleşme ve ekleri ile imar mevzuatına uygun olarak ifa etmek zorunda olduğundan, ancak mahkemece davacı yükleniciye 2 numaralı bağımsız bölümdeki rampa ile ilgili olarak projede yer alan imar mevzuatına ve 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’na aykırılığı gidermek üzere süre ve yetki verilip tadilat projesi alınmak suretiyle inşaat yasal hale getirtildikten sonra işin sözleşme ve eklerine uygun olarak tamamlanıp teslim edildiğinin kabulü mümkündür.
Taraflar arasında akdedilen sözleşmenin 29. maddesinde kesin teminatın 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun ilgili maddesi uyarınca iade edilebileceği hükme bağlandığından somut olayda ilgili yasa hükmü uygulama alanı bulacaktır. 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 56. maddesinde, kesin teminatın: a)Taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun biçimde yerine getirildiği usulüne göre anlaşıldıktan ve müteahhidin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra, Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesinin getirilmesi halinde, tümü; b)Yapım işlerinde (a) fıkrasındaki şartlardan ayrı olarak, geçici kabul tutanağının onaylanması ve geçici kabulde görülen kusurların giderilme bedelinin kesin teminatın yarısından fazla olmaması şartıyla, yarısı, kesin kabul işlemleri tamamlandıktan sonra ise, kalanı; müteahhide geri verilir. Müteahhidin bu iş nedeniyle idareye ve Sosyal Sigortalar Kurumuna olan borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanuni vergi kesintilerinin kesin kabul tarihine kadar ödenmemesi halinde, teminat 54 üncü madde hükmüne göre paraya çevrilerek borçlarına karşılık tutulur. Varsa kalanı müteahhide geri verilir.
Bu durumda mahkemece davacı yükleniciye, projede 2 numaralı bağımsız bölümdeki rampa ile ilgili imar mevzuatı ve Kat Mülkiyeti Yasasına aykırılığı proje tadilatı yaptırarak gidermek üzere yeterli ve uygun süre verilip, proje tadilatı sonucu yapılan inşaat yasal hale getirtildikten sonra davacı yükleniciye 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 56. maddesinde belirtilen SGK ilişiksiz belgesi ibraz ettirilmek ve iade için aranan diğer koşulların gerçekleşip gerçekleşmediği değerlendirilmek suretiyle sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekir. Bu halde SGK ilişiksiz belgesi davadan sonra dosyaya kazandırılacağı ve projede tadilat yapılmak suretiyle davacı yüklenicinin edimini ifa etmiş sayılacağı ve davalı bu sebeple davaya karşı çıkmakta haklı olacağından vekâlet ücreti, yargılama gideri ve harçtan sorumlu tutulmaması gerekir. Bu hususlar üzerinde durulmadan eksik inceleme ve yanlış değerlendirme sonucu davanın kısmen kabulü doğru olmamış kararın bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davalının diğer temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca kabulü ile hükmün davalı yararına BOZULMASINA, 5766 sayılı Kanun’un 11. maddesi ile yapılan değişiklik gereğince Harçlar Kanunu 42/2-d maddesi uyarınca alınması gereken 176,60 TL Yargıtay başvurma harcının temyiz eden davalıdan alınmasına, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya iadesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 30.09.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.