Karar No : 2019/UM.II-396
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/11623 İhale Kayıt Numaralı “Subü Rektörlüğü ve Bağlı Birimlerinin 2019 Yılı 10 Aylık Temizlik Malzemesi Alımı İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Rektörlüğü İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığı tarafından 04.02.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Subü Rektörlüğü ve Bağlı Birimlerinin 2019 Yılı 10 Aylık Temizlik Malzemesi Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Birlik İnsan Kaynakları Eğitim Danışmanlık Turizm Bina Yönetimi İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin 12.02.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru sahibince 28.02.2019 tarih ve 9190 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 28.02.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/251 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, İdari Şartname’nin 47’nci maddesinde Teknik Şartname’de özellikleri belirtilen tüm ürünlerin tamamı için numunelerinin istenildiği, numune sunulmayan kalemlere yönelik olarak ise katalog istenildiği, ancak ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi Morbuz Organizasyon Ltd. Şti. ve ekonomik açıdan en avantalı ikinci teklif sahibi Erkan Karakuş’un bazı kalemlere yönelik numune verdikleri ancak tüm ürünlerin özelliklerini gösteren katalogların sunulmadığı, ayrıca teklif ettikleri ürünlerin ihale dokümanında belirtilen özellikleri taşımadıkları halde ihalenin sonuçlandırıldığı,
Teknik Şartname’de yer verilen özelliklere yönelik olarak;
– Anılan Şartname’de “Teslim edilecek malzemelerden sıra numaralı belirtilen ürünlerde TSE belgeli olacaktır…” düzenlemesinin yer aldığı, ancak anılan isteklilerin 26’ncı maddede yer verilen “Metal parlatıcı püskürtmeli aparatlı” ürüne ilişkin TSE belgesinin yer almadığı,
– 4’üncü maddede yer verilen “Mavi çöp poşeti (ofis ve bürolar için) (55X60 cm)” ürününe yönelik poşet kalınlıklarının 50-60 mikron olmadığı,
– 5’inci maddede yer verilen “Toz bezi (kurulama bezi)” ürününe yönelik toz bezinin 40X50 cm olmadığı,
– 9’uncu maddede yer verilen “El sabunu (katı el sabunu)” ürününe yönelik sunulan numunelerde PH değerinin yer almadığı,
– 14’üncü maddede yer verilen “Temizlik bezi (microfiber 30*40)” ürününe yönelik sunulan numunelerde bez ölçüleri ve özelliklerinin uygun olmadığı,
– 16’ncı maddede yer verilen “Dispanser havlu (Z katlı 200’lü paket)” ürününe yönelik sunulan numunelerde kağıt ölçüleri ve özelliklerinin uygun olmadığı,
– 21’inci maddede yer verilen “Pas pas püskülü” ürününe yönelik sunulan numunelerin uygun olmadığı, %100 pamuk olmadığı,
– 25’inci maddede yer verilen “Kireç çözücü püskürtmeli aparatlı” ürününe yönelik sunulan numunelerde ölçüler ve özelliklerin uygun olmadığı, 1 litrenin altında ürünlerin sunulduğu,
– 35’inci maddede yer verilen “Saplı yer süpürgesi” ürününe yönelik sunulan numunelerde ölçülerin ve özelliklerinin uygun olmadığı, sunulan süpürge saplarının 90 cm olduğu,
Üzerinde durulmayan diğer kalemlerde de Teknik Şartname’de istenilen özelliklerin anılan istekliler tarafından karşılanmadığı, tekliflerin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
İncelemeye konu ihalenin Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Rektörlüğü İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığı tarafından yapılan “Subü Rektörlüğü ve Bağlı Birimlerinin 2019 Yılı 10 Aylık Temizlik Malzemesi Alımı İşi” olduğu, ihalede 9 adet ihale dokümanı satın alındığı/indirildiği, 04.02.2019 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye 3 isteklinin katıldığı, Morbuz Organizasyon Limited Şirketinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi, Erkan Karakuş’un ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği, başvuru sahibi Birlik İnsan Kaynakları Eğitim Danışmanlık Turizm Bina Yönetimi İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin teklifinin ise geçerli teklif olarak belirlendiği görülmüştür.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,
Aynı Kanun’un “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:
…
b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için;
…
9) İdarenin talebi halinde doğruluğu teyit edilmek üzere, tedarik edilecek malların numuneleri, katalogları ve/veya fotoğrafları.” hükmü,
Anılan Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde ise “…İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.
Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilmeyecektir.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde “veya dengi” ifadesine yer verilmek şartıyla marka veya model belirtilebilir.” hükmü,
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tedarik edilecek malların numuneleri, katalogları, fotoğrafları ile teknik şartnameye cevapları ve açıklamaları içeren doküman” başlıklı 43’üncü maddesinde; “(1) Teklif edilen malın teknik şartnamede yer alan teknik kriterlere uygunluğunu belirlemek amacıyla numune, teknik bilgilerin yer aldığı katalog, teknik şartnameye cevapları ve açıklamaları içeren doküman ile fotoğraf ayrı ayrı veya birlikte istenebilir…” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.9’uncu maddesinde “Katalog, kılavuz, çizim, fotoğraf vb. belgeler ve/veya numune istenen ihalelerde, tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında bu belgelerden ve/veya numune üzerinden teknik şartnameye uygunluk değerlendirmesi yapılır. Tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında anılan belgeler ve/veya numune üzerinden teknik değerlendirme yapılmasının öngörülmemesi halinde ise bu durumun ihale dokümanında belirtilmesi koşuluyla istenen belgelerin ve/veya numunenin sadece teklif ekinde sunulup sunulmadığına bakılır.” açıklaması yer almaktadır.
Mal alımı ihalelerinde, isteklilerin teklif ettikleri ürünlerin Teknik Şartname’de yer alan teknik kriterlere uygunluğunun belirlenmesi amacıyla, ürünün Teknik Şartname’nin her bir maddesi açısından gerekli kriteri sağladığını beyan eden “Teknik Şartname’ye cevapları ve açıklamaları içeren doküman” ile ürüne ait katalogların/fotoğrafların istenilmesi mümkün olup, numunelerin de bahse konu belgeler haricinde istenilmesine imkân tanınmıştır. Bu kapsamda, idarenin tercihine bağlı olarak, ya “tekliflerin değerlendirilmesi” aşamasında numunelerin incelenmesi yoluyla teklif edilen ürünlerin Teknik Şartname’ye uygunluğu belirlenmekte ya da bu değerlendirme “muayene ve kabul” aşamasında gerçekleştirilmektedir. Bu konudaki takdir yetkisi idarelere ait olup, tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında numune değerlendirmesi yapılmasının da öngörülmesi halinde, bu hususun ihale dokümanında düzenlenmesi gerekmektedir. Ayrıca bu değerlendirme ister tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında isterse muayene ve kabul aşamasında gerçekleştirilsin, idarece ürünün teknik şartnamede yer alan düzenlemelere uygun olup olmadığı yönünde yapılan değerlendirme neticesinde alınan kararlara ilişkin nihai sorumluluğun idareye ait olduğu anlaşılmaktadır.
…
Teknik Şartname’nin “Amaç” başlıklı maddesinde “…Aşağıda belirtilen ve idarece onaylanıp uygun bulunan malzemeler, her ayın ilk 5 iş günü ve mesai saati içerisinde yüklenici tarafından İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığına teslim edilecektir. Teslim edilecek malzemelerden sıra numaraları belirtilen ürünlerde TSE belgeli olacaktır. (1, 2, 4, 6, 7, 8, 10, 12, 13, 16, 17, 19, 20, 26, 32 sıra nolu malzemelerde TSE Belgesi olacaktır.)” düzenlemesi bulunmaktadır.
Yukarıda aktarılan İdari Şartname düzenlemelerinden, Teknik Şartname’de belirtilen miktarlarda numune ve/veya katalogların ihale saatine kadar teklif zarfları ile birlikte idarenin satınalma birimine teslim edileceği, daha sonra getirilen numuneler ve/veya katalogların ise kabul edilmeyeceği, tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında numunesi ve/veya katalogları olmayan veya numunesi teknik şartnameye uymayan tekliflerin değerlendirme dışı bırakılacağı, bununla birlikte Teknik Şartname’de 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 10, 14, 16, 17, 21, 22, 23, 25, 26, 33, 35 no’lu kalemlere yönelik numune istenildiği, isteklilerce bu kalemlere yönelik olarak numune ve/veya katalog sunulacağı, ayrıca 1, 2, 4, 6, 7, 8, 10, 12, 13, 16, 17, 19, 20, 26, 32 no’lu kalemlere yönelik TSE belgelerinin ihale dokümanında yeterlik kriteri olarak belirlenmediği, bir diğer deyişle isteklilerce bu belgelerin teklif kapsamında sunulmasına gerek bulunmadığı anlaşılmaktadır.
İdarece gönderilen ihale işlem dosyası üzerinde yapılan incelemede, ihale komisyonu üyeleri tarafından imzalanan Numune Değerlendirme Raporu’nda “İhale komisyonumuzun yaptığı değerlendirme neticesinde ihalemize teklif veren 3 (Üç) firmaya ait numunelerden ekli listede belirtilen ve kabul edilebilir şeklinde işaretlenen ürünler Teknik Şartname’ye %100 uymasa bile hizmetin ifasında aksamaya mahal vermeyeceği ve 3 firmanın sunduğu ürünlerde kayda değer olmayan kusurların bulunması nedeniyle ekonomik açıdan en avantajlı teklif veren firmaya ihale edilmesinde kamu menfaati bulunduğundan tüm firmalara ait uygunluk raporu tanzim edilmiştir.” ifadelerine yer verilmiştir.
Ekli listede, ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen Morbuz Organizasyon Limited Şirketine yönelik olarak tanzim edilen tutanakta; 2 sıra no’lu “içten çekmeli tuvalet kağıdı (12 li koli) cimri”, 3 no’lu “çöp torbası büy. boy 80×110-150 li (1.kalite dökme 4 kat 200 mikron)” ve 35 sıra no’lu “saplı yer süpürgesi” kalemlerine ilişkin Teknik Şartname’ye uygunluğuna yönelik numune değerlendirmesinin uygun sütunu altında “Kabul edilebilir” ifadesinin yer aldığı, diğer kalemlere yönelik olarak ise “Uygun” sütununun işaretlendiği,
İhalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen Erkan Karakuş’a yönelik olarak tanzim edilen tutanakta; 4 sıra no’lu “çöp torbası (1.kalite küç.boy. 55×60- 500?lü koli)”, 17 sıra no’lu “zemin parfümü (1.kalite püskürtmeli şişe)” ve 26 no’lu “metal parlatıcı püskürtmeli aparatlı” kalemlerine ilişkin Teknik Şartname’ye uygunluğuna yönelik numune değerlendirmesinin uygun sütunu altında “Kabul edilebilir” ifadesinin yer aldığı, diğer kalemlere yönelik olarak ise “Uygun” sütununun işaretlendiği tespit edilmiştir.
Yukarıya aktarılan mevzuat hükümleri, doküman düzenlemeleri, yapılan açıklamalar ve tespitler bir arada değerlendirildiğinde; teklif edilen ürünlerin teknik şartnamede yer alan düzenlemelere uygun olup olmadığı yönünde yapılan değerlendirme neticesinde alınan kararlara ilişkin nihai sorumluluğun idareye ait olduğu değerlendirilmekle birlikte, idarece İdari Şartname’nin 7.5.6’ncı ve 47’nci maddelerinde “…Tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında numunesi ve/veya katalogları olmayan veya numunesi teknik şartnameye uymayan teklifler değerlendirme dışı bırakılacaktır.” düzenlemesine yer verildiği, ayrıca idarece düzenlenen Numune Değerlendirme Raporu’nda “…ekli listede belirtilen ve kabul edilebilir şeklinde işaretlenen ürünler Teknik Şartname’ye %100 uymasa bile hizmetin ifasında aksamaya mahal vermeyeceği ve 3 firmanın sunduğu ürünlerde kayda değer olmayan kusurların bulunması nedeniyle…” ifadesine yer verildiği, dolayısıyla ekli listede “Kabul edilebilir” olarak belirtilen ürünlerin Teknik Şartname’ye uygun olmadığının anlaşıldığı, bu çerçevede ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen Morbuz Organizasyon Limited Şirketi tarafından teklif edilen 3 ürünün, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen Erkan Karakuş tarafından da teklif edilen 3 ürünün Teknik Şartname’ye uygun olmadığı ve değerlendirme dışı bırakılmaları gerektiği sonucuna varılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.
İhale komisyonu üyeleri tarafından imzalanan Numune Değerlendirme Raporu’nun ekli listesinde başvuru sahibi Birlik İnsan Kaynakları Eğitim Danışmanlık Turizm Bina Yönetimi İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketine yönelik olarak tanzim edilen tutanakta; 1 sıra no’lu “tuvalet kağıdı-çift katlı”, 14 sıra no’lu “fiber emici bez”, 21 sıra no’lu “paspas püskülü”, 22 sıra no’lu “normal mob pelüşü (60cm)” ve 25 sıra no’lu “kireç çözücü püskürmeli aparatlı (1 kg şişe)” kalemlerine ilişkin Teknik Şartname’ye uygunluğuna yönelik numune değerlendirmesinin uygun sütunu altında “Kabul edilebilir” ifadesinin yer aldığı, diğer kalemlere yönelik olarak ise “Uygun” sütununun işaretlendiği,
Yukarıda aktarılan hususlar çerçevesinde başvuru sahibi Birlik İnsan Kaynakları Eğitim Danışmanlık Turizm Bina Yönetimi İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından numune değerlendirmesi için teklif edilen 5 ürünün Teknik Şartname’ye uygun olmadığı ve tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıklar neticesinde, Morbuz Organizasyon Limited Şirketi, Erkan Karakuş ve başvuru sahibi Birlik İnsan Kaynakları Eğitim Danışmanlık Turizm Bina Yönetimi İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.