Aynı dönemde Benzer İhalelerde Oluşan Fiyatlara Göre Daha Yüksek Maliyetle Sonuçlanacağı ve Kamu Zararına Yol Açacağı Gerekçesiyle İdare İhaleyi İptal Edebilir

Karar Tarihi         : 24.11.2021

Karar No              : 2021/UY.II-2089

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2021/388573 İhale Kayıt Numaralı “Karayolları 5(Mersin) Bölge Müdürlüğü 51(Silifke) ve 52(Mersin) Şube Şeflikleri Yollarında Rutin Yol Bakım, Yapım ve Onarımı ile Kar ve Buzla Mücadele İşlerinin Yapılması” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü tarafından 05.08.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Karayolları 5(Mersin) Bölge Müdürlüğü 51(Silifke) ve 52(Mersin) Şube Şeflikleri Yollarında Rutin Yol Bakım, Yapım ve Onarımı ile Kar ve Buzla Mücadele İşlerinin Yapılması” ihalesine ilişkin olarak Güven İnş Turz Mad. Taş San. Tic. Ltd. Şti – İm-Sa İnş. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının 25.10.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusuna idare tarafından cevap verilmemesi üzerine, başvuru sahibince 03.11.2021 tarih ve 51240 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 03.11.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2021/1815 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

2) Yapmış oldukları şikayet başvurusu üzerine idarece 29.10.2021 tarihli E.89990431-755.02/1 sayılı yazı ile bütün tekliflerin reddedilmesi sebebi ile ihalenin iptaline karar verildiği, iptal kararının gerekçesinde yer alan ve aynı idare tarafından gerçekleştirilen benzer ihalelerde oluşan tenzilat oranlarına göre bu ihalede daha düşük tenzilat yapıldığı ve bu nedenle kamu zararı oluştuğu gerekçesi ile ihalenin iptal edilmesinin mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

Kamu İhale Kanunu’nun 40’ncı maddesinin altıncı fıkrasında, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 66.3’üncü maddesinde, “İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.” hükmü yer almakta ve İdari Şartname’nin “İhale Kararının Onaylanması veya İptali” başlıklı 37.3 maddesinde de aynı hükmün düzenlediği görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü bulunmaktadır.

Anılan Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü yer almakta olup; söz konusu maddenin gerekçesinde “Tekliflerin yaklaşık maliyete kıyasla çok yüksek olması veya yaklaşık maliyete göre çok yüksek olmamakla birlikte mevcut ödeneğin verilen teklifleri karşılayamaması, Kanunun temel ilkelerine uygun olmayan durumların tespiti gibi nedenlerle, ihale yetkilisinin onayından önceki herhangi bir aşamada ihale komisyonunun kararı üzerine idareye uluslararası mevzuata paralel bir şekilde ihaleyi iptal etme yetkisi verilerek, buna ilişkin hükümler düzenlenmiştir.” ifadelerine yer verilmiştir.

Başvuruya konu Rutin Yol Bakım, Yapım ve Onarımı ile Kar ve Buzla Mücadele İşlerinin Yapılması Yapım işi ihalesinin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 19’uncu maddesine göre açık ihale usulü ile gerçekleştirildiği, ihalede yaklaşık maliyet tutarının idarece “53.838.344,28 TL” olarak belirlendiği, ihale komisyonu kararına göre, başvuruya konu ihalede 59 adet dokümanın indirildiği, ihaleye 25 adet teklif sunulduğu, sunulan tekliflerin 5 tanesinin yeterlik değerlendirmesi neticesinde uygun görülmeyerek değerlendirme dışı bırakıldığı, 8 adet istekliden aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği ve yapılan yeterlik değerlendirmesi neticesinde de idarece aynı dönemde üç farklı ihalede oluşan fiyatlara göre daha yüksek maliyetle sonuçlandığı ve bu durumun da kamu zararına yol açacağı gerekçesi ile iptal edildiği anlaşılmıştır.

4734 sayılı Kanunun temel ilkeleri belirleyen 5 inci maddesine göre, idarelerin bu kanuna göre yapılan ihalelerde saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu olduğu hüküm altına alınmıştır. Dolayısıyla idarelerin ihale sürecindeki bütün idari işlemleri anılan maddede belirtilen ilkelere uygun biçimde tesis edilmelidir. Nitekim anılan Kanun gerek ihale dokümanı hazırlanması gerekse teklif değerlendirmesi aşamasında temel ilkelerin sağlanması amacıyla idarelere belli bir takdir yetkisi tanımıştır.

İdarenin ihalenin iptal edilmesindeki gerekçeler incelendiğinde, takdir yetkisini kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırı kullanıldığına dair herhangi bir tespit bulunmadığı anlaşıldığından iddianın yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.