Tekliflerin Eşit Olması Kura İşleminin Bir Komisyon Üyesi Tarafından Gerçekleştirilmesi

Karar Tarihi : 18.04.2024

Karar No : 2024/UH.I-590

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Türkiye Elektrik iletim A.Ş Genel Müdürlüğü (TEİAŞ) 12. Bölge Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2024/134495 İhale Kayıt Numaralı “Bölge Müdürlüğümüze Bağlı Kahramanmaraş İşletme Bakım Müdürlüğü Sorumluluk Sahasında Bulunan 16 Adet 154 Kv/Enerji İletim Hatları Direkleri Arasındaki Ağaçların Kesim İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Türkiye Elektrik iletim A.Ş. Genel Müdürlüğü (TEİAŞ) 12. Bölge Müdürlüğü tarafından 22.02.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Bölge Müdürlüğümüze Bağlı Kahramanmaraş İşletme Bakım Müdürlüğü Sorumluluk Sahasında Bulunan 16 Adet 154 Kv/Enerji İletim Hatları Direkleri Arasındaki Ağaçların Kesim İşi” ihalesine ilişkin olarak Sy Enerji Yatırım A.Ş.nin 13.03.2024 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 19.03.2024 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 27.03.2024 tarih ve 139125 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 27.03.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2024/428 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

2) İhale üzerinde bırakılan isteklinin ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin sunduğu aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki;

– Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde belirtilen yöntemlerle her bir giderin ayrı ayrı belgelendirilmediği, söz konusu giderler için sektörde faaliyette bulunan firmalardan fiyat teklifi alınmadığı, Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmediği, tutanaklarda bulunması zorunlu ibarenin yer almadığı,

– Fiyat tekliflerinin YMM veya SMMM tarafından imzalanması ve TÜRMOB kaşesi ile kaşelenmesi gerektiği halde, sunulan fiyat tekliflerinin ve tespit tutanaklarının bu özellikleri taşımadığı, meslek mensubuna ait geçerlilik süresi sona ermemiş olan faaliyet belgesinin sunulmadığı,

– Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesi gereğince, fiyat teklifine konu malların ve hizmetlerin satışının faaliyet alanı içerisinde bulunmasının zorunlu olduğu, ancak fiyat tekliflerini veren firmaların bu fiyat tekliflerine konu mallar/hizmetlerle ilgili herhangi bir faaliyetlerinin bulunmadığı,

– Sunulan tespit tutanaklarının tarih ve sayıları ile fiyat tekliflerinde yer alan tarih ve sayıların birbiriyle uyuşmadığı, tespit tutanaklarının ekinde fiyat teklifini sunan üçüncü kişilerin temsile yetkili kişilerinin yetkisinin belgelendirilmesi ve imza beyannamesi/sirkülerinin sunulması gerektiği, bu belgelerin sunulan her fiyat teklifi için tevsik edilmesinin şart olduğu, ancak eksik belgeler ile açıklama yapıldığı,

-İmza beyannamelerindeki imzalar ile fiyat tekliflerinin ve tespit tutanaklarının üzerindeki imzaların uyumsuz olduğu, fiyat tekliflerinin ve tespit tutanaklarının fiyat teklifi sunan şirketi temsile yetkisi bulunmayan kişilerce imzalandığı, müşterek imza ile şirketin temsil edildiği durumlarda tek imza ile verilen fiyat teklifinin ve tespit tutanaklarının uygun olmadığı; diğer taraftan, vekâlet ile imza atılmış olması halinde vekâletnamenin fiyat teklifi verme yetkisi vermemesi nedeniyle açıklamanın uygun olmadığı,

– Tespit tutanaklarının 3’üncü maddesinde defterin cinsini (yevmiye/işletme defteri ve envanter defteri) tasdik eden makamın, tasdik tarihinin ve numarasının yer aldığı, ancak envanter defterleri yönünden defter tasdik makamı, tarih ve sayı bilgilerinin boş bırakıldığı ya da “E-defter” olarak belirtilmesinin hukuka aykırı olduğu,

– Satış tutarı tespit tutanağının 4 numaralı kısmında ağırlıklı ortalama birim satış tutarının hesaplandığı, aşırı düşük teklif sorgulamasına konu edilen mallar için sunulan tespit tutanaklarının 4 numaralı kısmında yer alan toplam miktarların ve toplam tutarların fatura bilgileri tablosundan hatalı ve eksik şekilde getirilerek ortalama birim satış tutarının düşürüldüğü ve haksız maliyet avantajı elde edildiği, olması gerekenden düşük birim satış

tutarları üzerinden fiyat teklif edildiği,

-Satış tutarı tespit tutanağı içerisinde yer alan fatura bilgileri tablosunda belirtilen malın/hizmetin, idare tarafından sorgulamaya konu edilen iş kaleminin içeriğinde yer alan mal/hizmet ile aynı olmadığı,

– Hizmet alımında çalışacak aracın kilometrede akaryakıt tüketimini göstermek üzere yetkili servisten alınacak beyan yazısının sunulması gerekirken, başka belgeler üzerinden yapılan akaryakıt tüketim değeri tevsikinin ve akaryakıt maliyeti hesaplamasının uygun olmadığı,

– Kamu İhale Genel Tebliğinin 79.2.7’nci maddesi gereğince aracın akaryakıt fiyatının İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların ihale ve ilan tarihi arasında açıklanmış tutarları üzerinden açıklanması gerekirken farklı değerler üzerinden açıklama yapıldığı iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

Söz konusu düzenlemelerden, aşırı düşük teklif sorgulamasının yapıldığı ihalelerde, idareler tarafından sınır değerin altında teklif veren isteklilerden aşırı düşük teklif açıklamasının istenileceği, sınır değerin altında teklif veren isteklilere gönderilecek olan aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısında, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde yer alan hükümler ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde yer alan açıklamalar uyarınca, “teklifte önemli olduğu tespit edilen maliyet bileşenleri”ne yer verilmesinin ve isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olan bahse konu önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesinin zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.

Aşırı düşük teklif açıklaması talep yazısında “önemli maliyet bileşenleri”nin belirlenmemesinin, ihale konusu işin niteliği ve ihale dokümanı kapsamında yapılan düzenlemeler dikkate alındığında, başvuruya konu ihalede aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulmasına ve sunulan açıklamaların da sağlıklı bir şekilde değerlendirilmesine imkân tanımadığı anlaşılmaktadır.

Netice itibariyle, Teknik Şartname’de yer alan maliyet unsurları dikkate alınarak tespiti gereken “önemli teklif bileşenleri” için idarece sınır değerin altında teklif veren isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısında, “vb. giderler” ifadesine yer verilmesi nedeniyle önemli teklif bileşenlerinin tüm istekliler açısından somut olacak şekilde belirlenmediği, dolayısıyla aşırı düşük teklif sorgulamasının kamu ihale mevzuatına uygun şekilde yapılmadığı anlaşıldığından, idare tarafından teklifte önemli olduğu tespit edilen maliyet bileşenlerinin açık ve tereddüde mahal vermeyecek şekilde belirlenerek aşırı düşük teklif sorgulamasının yeniden yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, teklifte önemli olduğu tespit edilen maliyet bileşenlerinin açık ve tereddüde mahal vermeyecek şekilde belirlenerek aşırı düşük teklif sorgulamasının yeniden yapılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.