Karar No : 2021/UH.II-2216
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2021/436577 İhale Kayıt Numaralı “Taşıma Kapsamına Alınan Diyarbakır İli Kocaköy İlçesi Merkez ve Merkeze Bağlı Köy ve Köy Altı Yerleşim Birimlerindeki 1033 Öğrencinin 3 Taşıma Merkezi Okula 103 Hat ( Araç) ile 183 İş Günü Taşımalı Eğitim İşi Teknik Şartnamesi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Kocaköy İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 06.09.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Taşıma Kapsamına Alınan Diyarbakır İli Kocaköy İlçesi Merkez ve Merkeze Bağlı Köy ve Köy Altı Yerleşim Birimlerindeki 1033 Öğrencinin 3 Taşıma Merkezi Okula 103 Hat ( Araç) ile 183 İş Günü Taşımalı Eğitim İşi Teknik Şartnamesi” ihalesine ilişkin olarak Namık Danış’ın 18.10.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 20.10.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 01.11.2021 tarih ve 50713 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 28.10.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2021/1783 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, sunmuş oldukları aşırı düşük teklif açıklamalarının yetersiz olması nedeniyle idare tarafından tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ancak hem ihale komisyonu kararında hem de şikâyet başvurusuna yönelik verilen cevap yazısında, açıklamaların yetersiz sayılmasına ilişkin detaylara yer verilmediği, sunmuş oldukları açıklamaların Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olduğu ve tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması işleminin mevzuata aykırı olduğu iddiasına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri:…
79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar:…
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar:…
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları:…
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları:…
79.2.2.6. Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar:…
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar:…
79.2.2.8. İsteklinin Ortağı Olduğu Tüzel Kişiye Ait İşletmeden Mal Çekmesiyle Oluşan Emsal Bedel:…
…79.2.7. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.
79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.
…79.3.4. Hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunlu değildir. Sigorta giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerekmektedir. Ancak birden fazla yılı kapsayan ya da ihale tarihi ile işin başlangıç tarihinin farklı yıllara ait olduğu işlerde ilk yıl için alınan sigorta teklifinin ihale tarihi itibarıyla en son açıklanmış olan Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi “On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)” tablosundaki oran esas alınmak suretiyle güncellenerek diğer yıllar için kullanılması mümkündür. Örneğin; sözleşme süresi 3 yıl, ihale tarihi 1/11/2019, işe başlama tarihi 1/1/2020 olan bir ihalede, ihale tarihi itibarıyla yıllık 100 TL olan sigorta prim tutarı maliyet kalemi, Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı tablosunda en son açıklanmış olan 2019 yılı Eylül ayı değişim oranı (%26,44) üzerinden; 2020 yılı için (100 TL*1,2644) 126,44 TL; 2021 yılı için (126,44 TL*1,2644) 159,87 TL; 2022 yılı için (159,87 TL*1,2644) 202,14 TL olarak hesaplanacaktır.
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklaması,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: Taşıma kapsamına alınan Diyarbakır ili Kocaköy ilçesi merkez ve merkeze bağlı köy ve köy altı yerleşim birimlerindeki 1033 öğrencinin 3 taşıma merkezi okula 103 hat ( araç) ile 183 iş günü taşımalı eğitim işi teknik şartnamesi
b) Miktarı ve türü:
Milli Eğitim Bakanlığı Taşıma Yoluyla Eğitime Erişim Yönetmeliği kapsamında Diyarbakır ili Kocaköy ilçesi milli eğitim müdürlüğü tarafından taşıma kapsamına alınan öğrencilerin taşıma merkezi okula 103 araçla 183 iş günü taşınması hizmet alım işi
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: Taşıma Yoluyla Eğitime Erişim Yönetmeliği kapsamında taşıma kapsamına alınan Kocaköy Çok Programlı Anadolu Lisesi, Ş.K.M.F.S Anadolu İmam Hatip Lisesi ve Kocaköy İmam Hatip Ortaokulu” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “…25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. Taşıma işinde çalıştırılacak araçlara ilişkin şoför, bakım/onarım, ilgili kurumlardan alınacak uygunluk, güzergâh, ruhsat, karayolları motorlu araçlar zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi, karayolu yolcu taşımacılığı zorunlu koltuk ferdi kaza sigortası poliçesi vb. ilgili giderler teklif fiyatına dâhildir.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İncelemeye konu edilen ihalenin Diyarbakır ili Kocaköy ilçesi merkez ve merkeze bağlı köy ve köy altı yerleşim birimlerindeki 1033 öğrencinin 3 taşıma merkezi okula 103 hat ( araç) ile 183 iş günü taşımalı eğitim işine yönelik olduğu, açık ihale usulü ile 06.09.2021 tarihine ihale edildiği, ihalenin kısmi teklife açık olduğu ve iki kısımdan oluştuğu görülmüştür.
04.10.2021 tarihli ihale komisyonu kararından; ihalenin 1’inci kısmına (Kocaköy Çok Programlı Anadolu Lisesi) 8 isteklinin teklif verdiği, kısmın sınır değerinin 1.477.710,89TL olarak tespit edildiği, başvuru sahibi dahil olmak üzere 3 isteklinin teklif tutarlarının sınır değerin altında olduğu, teklif tutarı sınır değerin altında olan Cevangir Taş. İnş. Tar. Pet. San. Tic. Ltd. Şti. ile Doğanser Taş. Yem. Hiz. Pet. İnş. Fid. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve Nivi İnş. Taah. Gayrimenkul Yem. Tem. Nak. Haf. Mob. Kırt. Kuy. Dan. Per. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin tekliflerinin, iş deneyimine ilişkin kriterin karşılanamaması gerekçesiyle, Diyarkent Taş. Tur. İnş. Tem. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin, aşırı düşük teklif açıklaması sunulmaması sebebiyle ve başvuru sahibi Namık Danış’ın teklifinin ise sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunmaması gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalede ekonomik açıdan en avantajlı birinci teklif olarak Cc Kur. Hiz. İnş. Nak. Tar. Hay. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak ise Kervan Tur. İnş. Nak. Tem. Otom. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin belirlendiği,
İhalenin 2’nci kısmına (Şkmfs A. İmam Hatip Lisesi ve Kocaköy İmam Hatip Ortaokulu) 10 isteklinin teklif verdiği, kısmın sınır değerinin 998.447,81TL olarak tespit edildiği, başvuru sahibi dahil olmak üzere 3 isteklinin teklif tutarlarının sınır değerin altında olduğu, teklif tutarı sınır değerin altında olan Cevangir Taş. İnş. Tar. Pet. San. Tic. Ltd. Şti. ile Doğanser Taş. Yem. Hiz. Pet. İnş. Fid. San. ve Tic. Ltd. Şti., Nivi İnş. Taah. Gayrimenkul Yem. Tem. Nak. Haf. Mob. Kırt. Kuy. Dan. Per. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve Yılkar Tem. İnş. Yem. Taş. Mad. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin tekliflerinin, iş deneyimine ilişkin kriterin karşılanamaması, Raksan Taş. İnş. Med. Gıda Hay. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ise ortaklık bilgileri ve yönetimdeki görevlilere ilişkin kriterin karşılanmaması gerekçesiyle, Diyarkent Taş. Tur. İnş. Tem. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin, aşırı düşük teklif açıklaması sunulmaması sebebiyle ve başvuru sahibi Namık Danış’ın teklifinin ise sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunmaması gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalde ekonomik açıdan en avantajlı birinci teklif olarak Cc Kur. Hiz. İnş. Nak. Tar. Hay. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak ise Kervan Tur. İnş. Nak. Tem. Otom. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin belirlendiği anlaşılmıştır.
Başvuru sahibi tarafından itirazen şikâyet dilekçesinde özetle, sunmuş oldukları aşırı düşük teklif açıklamalarının yetersiz olması nedeniyle idare tarafından tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasının mevzuata uygun olmadığı, ayrıca hem ihale komisyonu kararında hem de şikâyet başvurusuna yönelik verilen cevap yazısında, açıklamaların yetersiz sayılmasına ilişkin detaylara yer verilmediği iddia edilmektedir.
İhale komisyonu kararında, başvuru sahibinin açıklamalarının yetersiz olduğunun ifade edildiği, şikâyet başvurusuna ilişkin olarak idarece gönderilen cevap yazısında da açıklamaların yeterli olmadığı ve açıklamalar kapsamında belge sunulmadığının belirtildiği görülmüştür.
Yukarıda aktarılan Kanun hükmü ile Tebliğ açıklamalarından, ihale komisyonunun verilen teklifleri 4734 sayılı Kanun’un 37’nci maddesine göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit edeceği, bu teklifleri reddetmeden önce belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu belirlediği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak isteyeceği, istekliler tarafından yapılan açıklamanın belgelere dayalı olması gerektiği, bu belgelendirmenin nasıl yapılacağının ise, Kamu İhale Genel Tebliğinin 79’uncu maddesinde açıklandığı anlaşılmaktadır.
EKAP üzerinden başvuru sahibine 28.09.2021 tarihinde gönderilen “Aşırı düşük teklif açıklama talebi” konulu yazıda “06/09/2021 günü saat 11:00’da yapılan iş bu ihalemizde ihale komisyonu 24/09/2021 tarih ve saat 14:00 nolu tutanakta ve EKAP üzerinde yapılan işlemlerde firmanızın 1. kısım ve 2. kısım için teklifinin sınır değer altında kaldığı tespit edilmiştir. İdari Şartnamenin;
“ Madde 33 – Sınır değer
33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.” Maddesi doğrultusunda aşağıda belirtilen başlıklar altında ;
1- KİK Giderleri
2- Sözleşme ve Karar Harcı Giderleri,
3-SGK giderleri
4- Akaryakıt giderleri
5-Karar yolları motorlu araçları zorunlu mali sorumluluk sigortası ve karayolları yolcu taşıma zorunlu koltuk ferdi kaza sigortası giderleri
6-Araç Temini, Periyodik Bakım/Onarım, Amortisman muayene giderleri
7-6331 sayılı iş sağlığı güvenliği giderleri
savunmanızın hazırlanarak 01/10/2021 günü mesai bitimine kadar Müdürlüğümüze teslim edilmesini rica ederim” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.
Başvuru sahibi tarafından, aşırı düşük teklif açıklama talebine ilişkin olarak sunulan ve 2 sayfadan oluşan 01.10.2021 tarihli yazıda, önemli teklif bileşenlerine ilişkin öngörülen tutarlara yer verildiği ancak hesaplamalara dayanak teşkil etmesi amacıyla Tebliğ’in 79’uncu maddesinde açıklanan herhangi bir belge sunulmadığı tespit edilmiştir.
Sonuç olarak başvuru sahibi tarafından yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine uygun olarak aşırı düşük teklif açıklaması sunulmadığı görülmüş olup, idare tarafından aşırı düşük teklif açıklamasının reddedilerek teklifinin değerlendirme dışı bırakılması işleminde mevzuata aykırılık bulunmadığı anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.