Karar No              : 2019/UH.II-882

BAŞVURU SAHİBİ:

Rahil İnş. Nak. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.

VEKİLİ:

Av. Tarık DEMİREL,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Siverek Belediye Başkanlığı Kırsal Hizmetler Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2019/244079 İhale Kayıt Numaralı “Araç Kiralama” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Siverek Belediye Başkanlığı Kırsal Hizmetler Müdürlüğü tarafından 14.06.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Araç Kiralama” ihalesine ilişkin olarak Rahil İnş. Nak. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 24.06.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 28.06.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 08.07.2019 tarih ve 27876 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 08.07.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2019/690 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki;

a) İhale konusu işte kullanılacak iş makineleri, kamyonlar, binek araç ve pikap için amortisman maliyetinin ilgili mevzuata uygun açıklanmadığı, Amortisman Payı Tespit Tutanağı’nın YMM ya da SMMM tarafından kaşelenmediği ve imzalanmadığı, kiralama fiyat tekliflerinde meslek mensubu beyanının bulunmadığı, serbest muhasebeci tarafından imzalandığı, kiralama fiyat teklifine konu edilen iş makineleri, Teknik Şartnamede belirtilen model yılı, motor güçleri ve taşıma kapasitesi yönünden istenilen kriterleri sağlamadığı ve uyumlu olmadığı, kiralama sürelerinin işin süresi ile uyumlu olmadığı, fiyat tekliflerinin tarihinin, dayandığı tespit tutanağının tarihinden önce olduğu, yedek parça, bakım onarım, her türlü vergi, resim, harç, pul, nakliye, ulaşım, zorunlu mali sorumluluk (trafik) sigortası, kasko, araç muayene, şoför ve operatör vb. maliyet bileşenlerini dahil şekilde fiyat teklifi alınmasının mevzuata aykırı olduğu, kiralama fiyat teklifi alınan firmanın faaliyet alanları içerisinde kiralama hizmetinin bulunmadığı, idarece fiyat teklifini imzalayan meslek mensubundan teklifin dayandığı tespit tutanağının istenmeden değerlendirme yapılamasının mevzuata uygun olmadığı,

b) İhale konusu işe ilişkin şoför ve operatör giderleri açısından; işin süresinin 200 gün ve her gün çalıştırılacak sürenin 8 saat olmasına rağmen istekli tarafından eksik işçilik öngörüldüğü, işçilik giderinde gerçekleşebilecek artışların öngörülmediği,

c) İhale konusu işte çalıştırılması öngörülen araçların bakım onarım giderlerine ilişkin olarak; araç özeliklerinin ve bakım onarım adetlerinin fiyat tekliflerinde belli olmadığı, bakım onarım giderlerinin yetkili servis vasıtasıyla tevsik edilmediği, herhangi bir km/saat hesabı yapılmadığı, alınan fiyat tekliflerinin mevzuata uygun olmadığı ve faaliyet alanları arasında bakım onarım hizmeti bulunmayanlardan alındığı,

d) Sigorta maliyetlerine ilişkin olarak; sunulan sigorta fiyat tekliflerinde bölge müdürlüğü teyidinin bulunmadığı, sözleşmenin süresini kapsamadığı, sigorta tekliflerinin araç cinsleri ile uyumlu olmadığı,

e) Motorlu taşıtlar vergisi giderinin ve muayene giderlerinin eksik hesaplandığı, işin sarkacağı 2020 yılı için artış öngörülmediği, bir yıllık tutar üzerinden hesaplama yapılmaksızın 200 gün için oranlama yapıldığı,

f) Sözleşme damga vergisi, karar pulu, KİK payı gibi teklif fiyata dahil olan masraflar konusunda açıklama yapılmadığı, dolayısıyla isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının reddedilerek teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

Uyuşmazlık konusu ihaleye 10 isteklinin katıldığı, 9 isteklinin teklifinin geçerli olarak belirlendiği, sınır değerin idare tarafından 1.203.037 ? olarak hesaplandığı, sınır değerin altında teklif veren Mustafa Kaya’ya 14.06.2019 tarihinde tebliğ edilen sorgulama yazısı ile aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, istekli tarafından 19.06.2019 tarihinde yazılı açıklamaların idareye sunulduğu ve idarece yapılan inceleme neticesinde isteklinin açıklamaları uygun kabul edilerek, 20.06.2019 tarihli ihale komisyonu kararı ile “Ekonomik açıdan en avantajlı 1. teklif sahibi Mustafa Kaya 19.06.2019 tarih ve 2822 evrak kayıt numaralı belgelerle aşırı düşük teklif açıklaması sunmuştur. Komisyonumuzca yapılan değerlendirme sonucunda aşırı düşük teklif açıklaması yeterli görülmüştür.” ifadelerine yer verilerek ihalenin anılan istekli üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi istekli Rahil İnş. Nak. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği ve aynı tarihte ihale komisyonu kararının ihale yetkilisince onaylandığı anlaşılmıştır.

Sınır değerin altında teklif sunan istekliye 14.06.2019 tarihinde tebliğ edilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısından, idarece teklif fiyata dahil tüm giderlerin önemli teklif bileşeni olarak açıklanmasının istenildiği anlaşılmıştır.

Yukarıda aktarılan doküman düzenlemeleri bir arada incelendiğinde; ihale konusu işte teklif fiyata dahil olan giderlerin; araç giderleri, her türlü vergi, resim, harç vb. giderler ile zorunlu mali sorumluluk (trafik) sigortası, kasko, araç muayene giderleri, bakım-onarım giderleri, şoför ve operatör giderleri ve sözleşme giderlerinden oluştuğu görülmüştür. 

İstekli tarafından idareye 19.06.2019 tarihinde sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, 1 sayfalık açıklama yazısı ile 8 adet fiyat teklifi ile Ek-O.6 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nın sunulduğu görülmüştür. Söz konusu açıklama yazısında “2019/244079 İKN nolu Araç Kiralama işine ait teklifimiz sınır değer altında kaldığından 14.06.2019 tarihli açıklama talebine istinaden; açıklamamız ekte sunulmuştur.

Gereğini bilgilerinize arz ederiz.” ifadeleri dışında bir açıklamaya yahut bir hesaplamaya yer verilmediği görülmüştür.

İstekli tarafından sunulan “Proforma Fatura” başlıklı 8 adet fiyat teklifinin ihale konusu işte çalıştırılacak her bir araç cinsi için birer olmak üzere düzenlendiği, fiyat tekliflerinin gün cinsinden oluşturulduğu, teklif bileşenleri olarak;

Araç kirası (traktör, kepçe, kamyon vs.)

İşçinin 1 günlük maliyeti,

Bakım onarım giderleri, ,

Sözleşme giderleri,

Araç sigorta masrafı,

Kar

Kalemleri gösterilerek düzenlendiği, tüm fiyat tekliflerinin tarihinin 13.06.2019 olduğu, söz konusu tekliflerin SMMM onaylı olduğu, ancak hiçbir fiyat teklifinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 79.2.2.1’inci maddesi çerçevesinde taşıması gereken ibareyi ihtiva etmediği görülmüştür. Dolayısıyla sunulan tüm fiyat tekliflerinin mevzuata aykırı olarak düzenlendiği ve uygun kabul edilemeyeceği belirlenmiştir.

Diğer taraftan, fiyat teklifleri içerinde silindir kalemi için düzenlenen fiyat teklifinin Yavuklu Tarım ve İnşaat/Bilal Yavuklu tarafından, binek araç kalemi için düzenlen teklifin Kamim Yapı/Abdullah Kaya tarafından, arazöz kalemi için düzenlenen teklifin Mehmet Kaya İnşaat/Mehmet Kaya tarafından düzenlendiği, diğer 5 fiyat teklifinin düzenleyeninin isteklinin kendisi olduğu görülmüştür. Sunulan 5 fiyat teklifi açısından; aşırı düşük teklif açıklaması sunan isteklinin kendisine yönelik olarak fiyat teklifi düzenlediği, dolayısıyla üçüncü kişiler tarafından düzenlenmeyen bir fiyat teklifi ile aşırı düşük teklif açıklaması yapılamayacağından isteklinin açıklamalarının bu haliyle de mevzuata aykırı olduğu tespit edilmiştir.

Kaldı ki istekli tarafından kendi kendisine düzenlenen fiyat tekliflerine dayanak olarak Ek-O.6 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nın sunulduğu ancak aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan istekli tarafından gerçekleştirilecek işlere ilişkin anılan tutanağın sunulma imkanı bulunmadığı gibi, tutanağın düzenlenme tarihinin fiyat tekliflerinin tarihinden sonraki bir tarih olan 18.06.2019 olduğu tespit edilmiştir.

Diğer yandan, istekli tarafından, yukarıda aktarılan ve teklif fiyata dahil olup idarece açıklama talep edilen gider kalemlerinin hiçbiri için, herhangi bir maliyet hesabı yapılmadığı, işçilik (şoför ve operatör) giderleri de dahil olmak üzere gider kalemlerinin günlük maliyetlerinin araçların her biri için gün cinsinden tekliflere dönüştürüldüğü görülmüştür. Nitekim işçilik, bakım onarım giderleri, sözleşme giderleri gibi kalemlerin ne şekilde hesaplanarak günlük maliyetlere dahil edildiğine ilişkin herhangi bir açıklama istekli tarafından sunulmamıştır. Diğer yandan, sözleşme giderleri adı altında değerlendirilen karar pulu, KİK payı ve damga vergisi giderlerinin ilgili mevzuatı gereği hesaplanan giderlerden olduğu, fiyat teklifine konu edilebilme imkanı bulunmazken, istekli tarafından anılan gider kalemine fiyat teklifleri içerisinde yer verildiği görülmüştür. 

Öte yandan, sigorta giderleri açısından, istekli tarafından fiyat teklifleri dahilinde yalnızca “sigorta giderleri” ismi altında gider öngörüldüğü görülmüş, ancak ihale konusu işte teklif fiyata dahil giderler arasında tek bir sigorta türünün bulunmadığı, dolayısıyla istekli tarafından zorunlu trafik sigortası ve kasko giderlerinin ayrı ayrı açıklanması gerekirken tek bir kalem altında açıklanmasının mevzuata uygun olmadığı değerlendirilmiştir. Ayrıca, sigorta giderlerine ilişkin olarak açıklama kapsamında herhangi bir poliçeye yer verilmediği, fiyat tekliflerinin sigorta şirketleri / acenteleri tarafından düzenlenmediği ve ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının açıklama kapsamında yer almadığı dikkate alındığında sigorta giderlerine ilişkin açıklamaların mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

Bir diğer şikayet konusu olan motorlu taşıtlar vergisi gideri açısından ise, Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu’nda belirtilen araçlar arasında yer alan ihale konusu işte çalıştırılacak araçlar açısından istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında herhangi bir açıklama yapılmadığı da tespit edilmiş, isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının bu açıdan da uygun olmadığı belirlenmiştir.

İstekli tarafından açıklamalar kapsamında yer verilen silindir, arazöz ve binek araç kalemleri için üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin o alanda faaliyet göstermeyen kişilerden alındığına ilişkin inceleme yapılabilmesi için, fiyat teklifinin alındığı gerçek kişi tacirlerin faaliyet alanlarının belirlenebilmesi amacıyla ilgili esnaf ve sanatkar odaları ile sicil memurluklarından bilgi talep edilmesi gerektiği anlaşılmış, ancak gerek fiyat tekliflerinin şekil yönünden mevzuata uygun olarak düzenlenmemiş olması, gerekse ihtiva ettikleri gider kalemlerinin açıklama yönteminin yukarıda aktarıldığı üzere mevzuata aykırı olması nedeniyle faaliyet alanlarının belirlenmesinin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygunluğu bakımından hukuki sonucu değiştirmeyeceği görüldüğünden, bu aşamada yazışma yapılmasının usul ekonomisi bakımından uygun olmadığı anlaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde kalan Mustafa Kaya’nın aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunmayarak teklifinin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.

Yorum Ekle