Karar No : 2016/UY.II-1191
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2015/162631İhale Kayıt Numaralı “Gümüşhane-Kelkit İlçe Merkezi Arazileri İle Kaş Beldesi 2 Kısım Taşkın Koruma İnşaatı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 22. Bölge Müdürlüğü tarafından 17.12.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Gümüşhane-Kelkit İlçe Merkezi Arazileri İle Kaş Beldesi 2 Kısım Taşkın Koruma İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak Cacimler İnş. Ve Tic. Ltd. Şti. – Sues Enerji İnş. Yol Yapı ve Doğal Gaz İth. İhr. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının 29.03.2016 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 05.04.2016 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 12.04.2016 tarih ve 22657 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 12.04.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2016/930 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, aşırı düşük teklif açıklaması sunan isteklilerin açıklamalarının uygun olmadığına ilişkin olarak yapılan itirazen şikayet başvurusu üzerine, Kamu İhale Kurulu tarafından alınan 17.02.2016 tarihli ve 2016/UY.II-552 sayılı karar ve 17.02.2016 tarihli ve 2016/UY.II-553 sayılı karar ile aşırı düşük teklif sorgulaması işlemlerinin yenilendiği, idare tarafından yeniden yapılan aşırı düşük teklif sorgulamasına Sağlamlar İnş. Haf. Nak. Tic. ve San. A.Ş. tarafından cevap verildiği, anılan istekli tarafından sunulan açıklamaların ihale komisyonunca yeterli bulunduğu ve ihalenin bahse konu istekli üzerinde bırakıldığı, ancak söz konusu isteklinin sunmuş olduğu açıklamaların mevzuata aykırı olduğu, bu nedenle teklifinin reddedilmesi gerektiği, şöyle ki; ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan fiyat tekliflerinde meslek mensubu onayı ve meslek mensubu ibaresinin bulunmadığı, satış tutarı tespit tutanaklarının ihale tarihinden önceki son geçici vergi beyanname döneminden önceki bir tarihe ait olduğu, fiyat tekliflerinin malzeme, işçilik ve montaj kalemleri yönünden ayrı ayrı açıklanması gerekirken söz konusu istekli tarafından sunulan fiyat tekliflerinde pek çok kalemin açıklanmadığı, sunulan açıklamalarda yer alan analiz girdi miktarlarında azaltma yapıldığı, malzeme cinslerinin birimlerinin (ton,m²,m³ gibi) yanlış yazıldığı, fiyat tekliflerinde nakliye kalemlerinin göz önüne alınmadığı ve satın alınan malzemelerin nakliye maliyetleri için ayrıca açıklama yapılmadığı, poz tariflerinde yer alan bazı imalat kalemlerine açıklamalarda yer verilmediği, işçilik maliyetlerinin fiyat tekliflerine konu edildiği ve bazı fiyat tekliflerinde işçilik dahil denilmek suretiyle işçilik giderine ilişkin mevzuata aykırı olarak açıklama sunulduğu, işçilik giderleri için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı birim fiyatları yerine saatlik asgari ücret tutarı öngörüldüğü, bu hususun mevzuata aykırı olduğu, sunulan fiyat tekliflerinin birçoğu hayatın olağan akışına aykırı olmasına rağmen satış tutarı tespit tutanağının(Ek.O-6) ilgili meslek mensubundan istenilmediği, fiyat tekliflerinde aritmetik hataların bulunduğu, fiyat tekliflerindeki tutarların analizlerde bulunan tutarlardan farklı olduğu, nakliye giderlerine ilişkin olarak idare tarafından verilen nakliye formülünün kullanılmadığı, bunun yerine fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı, bu durumun mevzuata aykırı olduğu, bahse konu istekli tarafından “03.001” poz numaralı “Ekskavatör ve dragline tipi makineler 100 hp(1yd3)” analiz girdisinin, “03.007” poz numaralı “Trak. Rip(td25 veya em.185dhp8+rip) mot. Grey. (80 hp yukarı)” analiz girdisinin ve “03.005/2(Y)” poz numaralı Ekskavatör (paletli) 300 hp” analiz girdisinin, “03.004” poz numaralı “Ekskavatör 210 hp” analiz girdisinin ve “03.017” poz numaralı “Kompresör (210 cfm’lik)” analiz girdisinin amortisman öngörülerek açıklandığı, ancak buna ilişkin ilgili meslek mensubunca düzenlenmiş amortisman tespit tutanağının açıklamalar kapsamında sunulmadığı, söz konusu araçların amortisman oranlarının 333 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’ne aykırı olarak hesaplandığı, araçlar için alınan fiyat tekliflerinde araçların motor güçlerine ve teknik özelliklerine yer verilmediği, açıklama istenilen iş kalemlerinde yer alan mazot giderine ilişkin birimin sunulan fiyat tekliflerinde litre olarak belirtildiği, ancak idare tarafından gönderilen analizlerde mazot gideri için kilogram ölçüsünün kullanıldığı, açıklama sahibi tarafından litre olarak alınan fiyatın kilograma çevrilmediği, ayrıca mazot gideri için yapılan açıklamanın Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.3’üncü maddesine aykırı olduğu, “KL-04” poz numaralı iş kaleminde yer alan “04.042/04” poz numaralı “C20/25 beton harcı (BS 20) (iş başında)” analiz girdisinin idare tarafından nakliye dahil olarak öngörüldüğü, ancak açıklama sahibi istekli tarafından sunulan fiyat teklifinde nakliye ve kalıp kalemlerine ilişkin maliyet öngörülmediği, ayrıca aynı iş kaleminde yer alan “04.152” poz numaralı “Çam kerestesi (2.sınıf)” analiz girdisi için sunulan fiyat teklifinde kerestelerin 2. sınıf olduğuna ilişkin herhangi bir kaydın bulunmadığı, “KL-07” poz numaralı iş kaleminde yer alan “04.256” poz numaralı “profil demir (zaiyat ve kaynak vb giderler dahil)” analiz girdisi ile “04.255” poz numaralı “Lama (zaiyat ve kaynak vb giderler dahil)” analiz girdisine ilişkin sunulan fiyat tekliflerinde demir perçin, cıvata, kaynak ve her türlü malzeme ve zaiyatın teklif fiyata dahil olduğuna yönelik bir açıklamanın bulunmadığı, “KL-09” poz numaralı iş kaleminde yer alan “07.006” poz numaralı “Taş Nakli” analiz girdisinin açıklamasının mevzuata aykırı olduğu, açıklama sahibi tarafından 10 km’nin üzerindeki mesafeler için geçerli olan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı nakliye formülünün kullanılmadığı, bunun yerine piyasa rayiçlerinin altında fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
…
Başvuruya konu ihalede sınır değerin altında geçerli teklif veren 7 istekliden 21.12.2015 tarihli yazılar ile aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, söz konusu yazılara istinaden Or-Na İnş. Taah. ve Tic. Ltd. Şti., Sağlamlar İnş. Haf. Nak. Tic. ve San. A.Ş. ve Alsancak Yapı İnş. Taah. Mad. Haf. Nak. Mim. Müh. Müş. Hiz. Enerji Metal San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması sunduğu, sınır değerin altında teklif veren diğer isteklilerin açıklama sunmadığı, açıklama sunmayan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, açıklama sunan isteklilerin açıklamalarının ise ihale komisyonunca yeterli bulunduğu ve ihalenin 05.01.2016 tarihinde onaylanan ihale komisyonu kararıyla bu istekliler arasındaki en düşük teklif sahibi olan Or-Na İnş. Taah. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.
Başvuru sahibi tarafından 25.01.2016 tarihli ve 4775 sayılı dilekçe ile açıklama sunan isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığına yönelik olarak itirazen şikayet başvurusunda bulunulduğu ve konuya ilişkin olarak alınan 17.02.2016 tarihli ve 2016/UY.II-552 sayılı ve 17.02.2016 tarihli ve 2016/UY.II-553 sayılı Kurul kararları ile sınır değerin altında teklif veren isteklilerden yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesine karar verildiği anlaşılmıştır.
Anılan Kurul kararlarında, açıklama istenilen iş kalemleri ile birlikte “KL-05” poz numaralı “Beton santralinde üretilen veya satın alınan ve beton pompasıyla basılan, C 25/30 basınç dayanım sınıfında beton dökülmesi (Beton Nakli+Kalıp+İskele Dahil)” iş kaleminden de açıklama talep edilmesi ve aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ekinde açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin tek bir liste halinde belirlenerek sınır değerin altındaki geçerli teklif sahibi tüm isteklilerden yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi yönünde düzeltici işlem belirlenmesine karar verildiği anlaşılmıştır.
Bahsi geçen Kurul kararlarına istinaden 09.03.2016 tarihli yazılar ile sınır değerin altında geçerli teklif veren isteklilerden yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği görülmüştür. Söz konusu yazılara istinaden sınır değerin altında teklif veren isteklilerden sadece Sağlamlar İnş. Haf. Nak. Tic. ve San. A.Ş. tarafından açıklama sunulduğu, diğer istekliler tarafından açıklama sunulmadığı, adı geçen istekli tarafından sunulan açıklamaların idare tarafından yeterli görüldüğü ve ihalenin 22.03.2016 tarihinde onaylanan ihale komisyonu kararıyla Sağlamlar İnş. Haf. Nak. Tic. ve San. A.Ş. üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.
İdare tarafından sınır değerin altında teklif veren isteklilere gönderilen 09.03.2016 tarihli yazıların ekinde, açıklama istenilecek iş kalemleri listesi ile açıklama istenilen iş kalemlerine ait analizlere yer verildiği, söz konusu analizlerde açıklama istenilen analizlere ait girdi miktarlarının belirtildiği, ancak açıklama istenilmeyecek analiz girdi miktarlarının belirtilmediği, öte yandan yukarıda yer alan Kurul kararı uyarınca “KL-05” poz numaralı “Beton santralinde üretilen veya satın alınan ve beton pompasıyla basılan, C 25/30 basınç dayanım sınıfında beton dökülmesi (Beton Nakli+Kalıp+İskele Dahil)” iş kaleminin de açıklama istenilen iş kalemleri arasına dahil edildiği görülmüştür. Ayrıca açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin açıklama isteme yazısı ekinde yukarıda bahsedilen Kurul kararlarında belirtildiği gibi tek bir liste halinde düzenlenerek gönderilmediği,açıklama istenilmeyen analiz girdilerinin her bir iş kaleminin altında ayrı ayrı belirtilerek isteklilere gönderildiği anlaşılmıştır.
Toplam 20 iş kaleminden oluşan başvuruya konu ihalede, açıklama istenilen iş kalemlerinin tamamının özel iş kalemlerinden oluştuğu dikkate alındığında, açıklama istenilen iş kalemlerine ait bütün analiz girdi miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ekinde isteklilere gönderilmesi gerektiği, bununla birlikte herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üzerinde olan analiz girdisinin, açıklanması istenilen birden fazla iş kaleminde bulunması durumunda, söz konusu analiz girdisinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesi uyarınca açıklanması gerektiği anlaşıldığından, isteklilerce aşırı düşük teklif açıklamalarını sağlıklı olarak sunulabilmesi için, açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin tek bir liste halinde düzenlenerek aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ekinde isteklilere gönderilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Nitekim, yapılan incelemede açıklama istenilen iş kalemlerinden “KL-01” poz numaralı “Her cins zeminde her çeşit kazı yapılması” iş kaleminde bulunan “mazot” analiz girdisinin açıklama istenilecek analiz girdisi olarak belirlendiği, açıklama istenilen diğer iş kalemlerinden “KL-05” poz numaralı “Beton santralinde üretilen veya satın alınan ve beton pompasıyla basılan, C 25/30 basınç dayanım sınıfında beton dökülmesi (Beton Nakli+Kalıp+İskele Dahil)” iş kaleminde, “KL-07” poz numaralı “Lama ve profil demirlerinden çeşitli demir işleri yapılması ve yerine konulması(Izgara ve Kırsal Korkuluk)” iş kaleminde ve “KL-10” poz numaralı “İdarece istenilen dozda çimento harcı kullanılarak ocak taşı ile kargir inşaat (nakliyeler+çimento bedeli+kabartma derz dahil)” iş kaleminde söz konusu “mazot” girdisinin açıklama istenilmeyecek analiz girdisi olarak belirlendiği, ayrıca açıklama istenilen iş kalemlerinden “KL-09” poz numaralı “Ocak taşından ((%30’si 0,400-2,000 ton) – (%70’i 2,000-6,000 ton) kategorideki) istifli tahkimat yapılması (Nakliye dahil) (1m3 fiyatı= 1 ton *1,80)” iş kaleminde yer alan “Kompresör” analiz girdisinin açıklama istenilen analiz girdisi olarak belirlendiği, “KL-10” poz numaralı “İdarece istenilen dozda çimento harcı kullanılarak ocak taşı ile kargir inşaat (nakliyeler+çimento bedeli+kabartma derz dahil)” iş kaleminde ise söz konusu “Kompresör” analiz girdisinin açıklama istenilmeyecek analizler arasında bulunduğu tespit edilmiştir. Buna göre, aynı analiz girdilerinin bazı iş kalemlerinde açıklama istenilen analiz girdisi olarak, bazı iş kalemlerinde ise açıklama istenilmeyen analiz girdisi olarak belirlendiği görülmüştür.
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, aktarılan Kurul kararlarında da vurgulandığı üzere Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesinde yer alan açıklamalar çerçevesinde, sınır değerin altında teklif veren isteklilerin sağlıklı bir şekilde açıklama sunmalarını temin etmek amacıyla, aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ekinde, açıklama istenilen iş kalemlerine ait bütün analiz girdi miktarlarının gösterildiği analiz formatları ile birlikte, açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin tek bir liste halinde düzenlenmesi ve sınır değerin altındaki geçerli teklif sahibi tüm isteklilerden yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.