kamu ihalelerinde uygulanan yaptırımlar

Karar Tarihi : 27.03.2024

Karar No : 2024/UM.II-488

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimliği,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2023/1358138 İhale Kayıt Numaralı “85 Kısım Sarf Malzeme Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimliği tarafından 29.12.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “85 Kısım Sarf Malzeme Alımı” ihalesine ilişkin olarak Türksoy Medikal ve Tıbbi Gereçler Sağlık Hizmetleri Gıda Turizm Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. nin 21.02.2024 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 27.02.2024 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 07.03.2024 tarih ve

136068 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 07.03.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2024/337 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale komisyonu tarafından 21’inci kalem Aspirasyon Torbası 2000 CC ve 22’inci kalem Aspirasyon Torbası 3000 CC ürünlerine verdikleri tekliflerinin her iki kalem için de Teknik Şartname’nin 1’inci maddesine uymadığı gerekçesi ile değerlendirme dışı bırakıldığı, ancak ürünlerinin anılan maddeyi karşıladığı, idarenin ret gerekçeleri ikiye ayrılarak incelendiğinde “Ürünün kullanımı sırasında kavanoz ile torbayı ayırırken zorluk yaşanmakta olup, aspirasyon işlemi gecikmektedir” ifadesinin kişiye özel (sübjektif) bir kanaat olduğu, üründe kavanozdan çıkmayı sağlayacak tutma kulakçıklarının zaten mevcut olduğu ve şartname gereğini karşıladığı, iddia edilenin aksine, ürün çıkma kuvvetini merkezileştirdiği için tek elle çok kolay çıkma sağladığı ve piyasadaki rakiplerinin önünde olduğu, uygunluk verilen Plastimed marka ürün ile Pergo markalı üründe bu karşılaştırma yapılırsa Pergo markalı üründe tek elle kolayca torbanın çıkartılabildiğinin görüleceği, ayrıca, raportör tarafından belirtilen “aspirasyon işlemi gecikmektedir” ifadesinin de gerçeği yansıtmadığı, zira torba değişimlerinin aspirasyon işlemi bittiğinde yapıldığı, yani bitmiş işlemde gecikme olmasının mümkün olmadığı, ayrıca “aspirasyon hortumunu üzerine asacak bir aparat bulunmadığı için hortum yere düşmekte olup enfeksiyon riskini arttırmaktadır. Bu sebeplerle 1’inci maddeden dolayı uygun bulunmamıştır.” ifadesinin ise şartnamede yer alan bir özelliğe karşılık gelmediği, ihale dokümanında yer almayan hiçbir hususa değerlendirme kriteri olarak yer verilemeyeceği, ayrıca üründe askı aparatının da bulunduğu, görsellerde mevcut olduğu, ürünlerinin DMO SMT1209 aspirasyon torbası, hortum dahil ürün kodunda kayıtlı olduğu, İlgili SMT kodu şartnamesi 9’uncu maddesinde aynı özelliklerin yer aldığı, ürünlerinin uygunluğunun burada da tescilli olduğu, bu nedenlerle tekliflerinin değerlendirmeye alınması gerektiği iddiasına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden, ihale komisyonunun tek sayıda olmak üzere başkan dâhil en az beş kişiden oluşacağı, üyelerden en az ikisinin ihale konusu işin uzmanı ve diğer bir üyenin muhasebe veya mali işlerden sorumlu personel olmasının zorunlu kılındığı, ihale sürecindeki değerlendirmeleri yapmak üzere oluşturulan ihale komisyonu dışında başka adlar altında komisyonlar kurulamayacağı, ihale sürecindeki bütün değerlendirmelerin oluşturulacak bir komisyon tarafından yapılması ve oluşturulacak bu komisyonda işin niteliğine göre belirlenecek sayıda uzman üye bulundurulabileceği düzenlenerek teknik değerlendirme ve fiyat değerlendirmesinin aynı anda yapılabilmesinin amaçlandığı anlaşılmıştır.

İhalelerde, doğruluğu teyit edilmek üzere, ihale konusu mal veya hizmetin teknik bilgilerinin yer aldığı katalog vb. teknik dokümanları, teknik şartnameye cevapları ve açıklamaları içeren doküman ile fotoğrafların ayrı ayrı veya birlikte istenebileceği, teklif edilen mal veya hizmetin idarece istenen teknik kriterlere uygunluğunu belirlemek amacıyla numune değerlendirmesi veya demonstrasyon yapılarak değerlendirme de yapılabileceği, bu konudaki takdir yetkisinin idarelere ait olduğu, tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında ürünün teknik değerlendirmesinin yapılacağının öngörülmesi halinde bu hususun ihale dokümanında düzenlenmesinin zorunlu olduğu görülmekte olup, ayrıca bu değerlendirme hangi aşamada yapılırsa yapılsın mal veya hizmetin teknik şartnamede yer alan düzenlemelere uygun olup olmadığı yönünde yapılan değerlendirme neticesinde alınan kararlara ilişkin nihai sorumluluğun da idareye ait olduğu anlaşılmaktadır.

Bu durumda, numune değerlendirilmesi ile ilgili olarak; idarece ihale komisyonu üyesi yetkili personelden oluşan bir heyet gözetiminde ilgili istekliler tarafından sunulan ürünlerin denenmesi/çalıştırılması, yapılan iş ve işlemlerin denetime açık bir şekilde raporlanması ve söz konusu rapora uygun olarak ihalenin sonuçlandırılması önem arz etmektedir. Numune değerlendirmesine dayalı olarak alınan ihale kararlarına ilişkin itirazen şikâyet başvurularında Kurum tarafından; idarece, yukarıda yer verilen iş ve işlemlerin usulüne uygun biçimde yerine getirilip getirilmediği ve numune değerlendirme tutanağında yer verilen tespitlerle, alınan ihale kararı arasında uyuşmazlık bulunup bulunmadığı yönlerinden inceleme yapılmak suretiyle başvurunun sonuçlandırılması gerekmektedir. Zira değerlendirmeye ilişkin tutanak içeriğinin uygunluğuna ve dolayısıyla alınan ihale komisyonu kararı sonucunda alımı yapılacak ürünlerin istenen teknik kriterleri sağlayıp sağlamadığına ilişkin usulüne uygun olarak yapılmış numune değerlendirmesi işlemlerinde yetki ve sorumluluk, ihale işlemlerini yürütmekle görevli ihale komisyonuna aittir.

Sonuç olarak, başvuruya konu ihalede ihale komisyonu kararına esas olan numune değerlendirme işleminin ihale komisyonu üyesi olmayan bir kişi tarafından yapıldığı anlaşılmış olup, ihale komisyonu dışında başka kişilere teknik değerlendirme yaptırılması ve bu teknik değerlendirmelere istinaden nihai bir karara varılmış olmasının kamu ihale mevzuatına aykırı olduğu sonucuna varılmıştır. Bu kapsamda istekliler tarafından sunulan numunelere ilişkin değerlendirmenin, Teknik Şartname’de belirtilen özellikler çerçevesinde ihale komisyonunun en az bir üyesi veya en az bir üyesinin bulunduğu bir heyet tarafından mevzuata uygun olarak yeniden yapılması gerektiği anlaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin başvuruya konu 21’inci ve 22’nci kısımlarına ilişkin olarak numune değerlendirilmesi işlemlerinin Teknik Şartname’de belirtilen özellikler çerçevesinde ve ihale komisyonunun en az bir üyesi veya en az bir üyesinin bulunduğu bir heyet tarafından mevzuata uygun olarak yeniden yapılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

1) 4734 sayılı Kanunun 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

2) Fazla ödenen başvuru bedelinin başvuru sahibinin yazılı talebi halinde iadesine, Oybirliği ile karar verildi.