Karar No : 2014/UY.I-2032
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2013/160791 İhale Kayıt Numaralı “Ankara İli Çankaya İlçesi Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı Merkez Hizmet Binası İnşaatı İle Altyapı Ve Çevre Düzenlemesi İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığıtarafından 26.12.2013tarihinde açık ihale usulüile yapılan “Ankara İli Çankaya İlçesi Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı Merkez Hizmet Binası İnşaatı İle Altyapı ve Çevre Düzenlemesi İşi” ihalesine ilişkin olarak Rit İnşaat Taahhüt Doğalgaz Tıbbi Cihaz San. ve Tic. A.Ş.- Özgünsan Yapı Proje Mim. Turz. San.ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın 12.03.2014tarihinde yaptığı şikâyet başvurusu sonucunda ihalenin 28.03.2014 tarihinde iptal edilmesi üzerine başvuru sahibince 01.04.2014tarih ve 11193sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 01.04.2014tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2014/1328sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; idarenin ihaleyi iptal etme gerekçesinin uygun olmadığı iddiasına yer verilmiştir.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinin birinci fıkrasında “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü yer almaktadır.
4734 sayılı Kanun’un “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinin birinci fıkrasında, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabileceklerin, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilecekleri, aynı maddenin onbirinci fıkrasında ise başvurular üzerine ihaleyi yapan idare veya Kurum tarafından gerekçeli olarak ihale sürecinin devam etmesine engel oluşturacak ve düzeltici işlemle giderilemeyecek hukuka aykırılığın tespit edilmesi halinde ihalenin iptaline karar verileceği hükme bağlanmıştır.
Anılan Kanun hükmünden de anlaşılacağı üzere düzeltici işlemle giderilebilecek hukuka aykırılıkların tespiti halinde ihalenin iptaline gerek bulunmamaktadır.
Başvuruya konu ihalenin, idareye yapılan şikâyet başvurusu üzerine ihale yetkilisinin kararıyla iptal edildiği anlaşılmıştır.
31 adet ihale dokümanının satın alındığı söz konusu ihaleye 17 isteklinin teklif verdiği, ihale komisyonunca Çağdan Mühendislik Müt. San. ve Tic. A.Ş.nin teklifinin iş deneyim belgesi ile ilgili olarak değerlendirme dışı bırakıldığı, aşırı düşük teklif sınır değerinin 81.712.471,29 TL olarak tespit edildiği, teklif tutarları sırasıyla 74.600.000,00 TL, 79.779.000,00 TL, 80.000.000,00 TL, 80.828.000,00 TL, 81.100.000,00 TL, 81.500.000,00 TL olan Nuhoğlu İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Sty İnş. Tur. Tic.ve San. Ltd. Şti. Ortak Girişimi, Çakır İnş. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti., Hsy Yapı İnş. San.ve Tic. Ltd. Şti. – Kaldırımoğlu İnş. Taah. Tic. İmal. Ltd. Şti. Ortak Girişimi, Ali Acar İnş. San. Tic. Ltd. Şti.- Acarkent İnş. Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi, Yıldızlar İnş. ve Tic. A.Ş.- İçka İnş. Gıda Tar. Hay. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi ve Can İnş. San. ve Tic. A.Ş.’den aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, 25.02.2014 tarihli ihale komisyonu kararı ile Ali Acar İnş. San. Tic. Ltd. Şti.- Acarkent İnş. Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi, Yıldızlar İnş. ve Tic. A.Ş.- İçka İnş. Gıda Tar. Hay. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi, Can İnş. San. ve Tic. A.Ş. ile Nuhoğlu İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Sty İnş. Tur. Tic.ve San. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin tekliflerinin süresinde açıklama sunulmadığı gerekçesiyle, Çakır İnş. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile Hsy Yapı İnş. San.ve Tic. Ltd. Şti. – Kaldırımoğlu İnş. Taah. Tic.İmal. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin tekliflerinin ise aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığı gerekçesiyle reddedildiği ve ihalenin teklif tutarı 82.660.000,00 TL olan Metag İnş. Tic. Anonim Şirketi – Zek-San İnşaat Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi Ortak Girişimi’ne bırakıldığı, teklif tutarı 83.960.000,00 TL olan başvuru sahibi Rit İnşaat Taahhüt Doğalgaz Tıbbi Cih. San. ve Tic. A.Ş – Özgünsan Yapı Proje Mim. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti Ortak Girişimi’nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği, söz konusu ihale komisyonu kararının 25.02.2014 tarihinde ihale yetkilisince onaylandığı,
Rit İnşaat Taahhüt Doğalgaz Tıbbi Cih. San. ve Tic. A.Ş – Özgünsan Yapı Proje Mim. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti Ortak Girişimi’nin ihale üzerinde bırakılan istekli Metag İnş. Tic. Anonim Şirketi – Zek-San İnşaat Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi Ortak Girişimi’nin pilot ortağı Metag İnş. Tic. Anonim Şirketi’nin sunmuş olduğu iş deneyim belgesinin 2012/UY.II-372 ve 2012/UY.III-3180 Kurul kararlarına istinaden geçersiz olduğu iddiasıyla şikâyet başvurusunda bulunduğu, bu başvuru üzerine iş deneyim belgesini düzenleyen Moskova Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliğinden bilgi temin edildikten sonra Metag İnş. Tic. Anonim Şirketi – Zek-San İnşaat Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi Ortak Girişimi’nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği yönünde iki raportörün değerlendirmesinin yer aldığı “İnceleme Raporu”nun düzenlendiği, 27.03.2013 tarihli ihale yetkilisi oluru ile ihalenin “METAG İnş. Tic. A.Ş. tarafından Moskova da söz konusu yapım işi yapılmış, teslim edilmiş gerçekleşmiş bir iştir. Belgeyi düzenleyen merciiye ilişkin kamu ihale mevzuatında hukuki boşlukların bulunması nedeniyle İş deneyim belgesinin kabul edilmesi ihale mevzuatına uygun düşmeyebileceği gibi firmanın iş deneyim belgesinden dolayı değerlendirme dışı bırakılması da 4734 sayılı Kamu İhale Kanunun “Temel İlkeler” başlıklı 5 nci maddesindeki temel ilkeler olan “saydamlık, rekabet, eşit muamele ve güvenirlik” ilkelerine uygun düşmeyeceği değerlendirilmektedir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 5 inci maddesinde yer alan “Temel İlkeler” gereğince idareler bu Kanuna göre yapılan ihalelerde; “saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur” hükmü yer almaktadır.
Zikredilen Kanunun 5 inci maddesinde yer alan “Temel ilkeler” gereğince idareler bu Kanuna göre yapılan ihalelerde; “ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla” sorumludur. Söz konusu ihalede 31 istekli tarafından ihale dokümanı satın alınmış, 17 istekli teklif sunmuş, 6 istekli sınır değerin altında kalmış olup sınır değerin altında kalan 4 firma aşırı düşük teklif açıklamaları idareye sunmamış, diğer aşırı düşük teklif sunan firmaların açıklamaları da İdarece uygun bulunmamıştır.
Netice İtibariyle hem konuya ilişkin ihale mevzuatında hukuki boşluğun bulunması hem de başvuru sahibi firmanın teklifi ile ihale üzerinde bırakılan firmanın teklif tutarı arasında farkın bulunması nedeniyle Kanunun 5 inci maddesinde yer alan “rekabet, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılması” ilkesi gereğince” iptal edildiği anlaşılmıştır.
İhalenin iptali konusunda idarelerin takdir yetkisi bulunmakta ise de bu yetki mutlak ve sınırsız olmayıp kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlıdır.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinin onaltıncı fıkrasında, belge düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlara yurt dışında gerçekleştirilen işler hariç yurt dışında gerçekleştirilen diğer işlerle ilgili olarak, iş deneyimini tevsik için o ülke mevzuatına göre iş sahibinin adı veya unvanı, işin yapıldığı yer ve niteliği, yüklenicinin ilgisine göre fiilen denetleme veya yönetme faaliyetlerinde bulunanların adı veya unvanı, sözleşme bedeli ve tarihi ile işin bitim tarihini içerecek şekilde düzenlenmiş belgenin sunulması gerektiği hüküm altına alınmıştır.
Aynı Yönetmelik’in “Belgelerin Sunuluş Şekli” başlıklı 31’inci maddesinde “Apostil tasdik şerhi” taşımayan veya (c) bendi kapsamında sunulmayan yabancı ülkelerde düzenlenen belgelerin, o ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu tarafından veya sırasıyla o ülkenin Türkiye’deki temsilciliği ile Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmesi gerekir. Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğunun bulunmadığı ülkelerde düzenlenen belgeler ise sırasıyla, düzenlendiği ülkenin Dışişleri Bakanlığı, bu ülkeyle ilişkilerden sorumlu Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu veya bu ülkenin Türkiye’deki temsilciliği ve Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmelidir.” hükmüne yer verilmiştir. İdari Şartname’nin “Belgelerin Sunuluş Şekli” başlıklı 7.7’nci maddesinde aynı doğrultuda düzenlemeler yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.5’inci maddesinde, “7.5.1. İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,
b) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,
c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,
ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; toplam sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,
d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,
işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 80’inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.
İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80?ini, diğer ortakların her birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20?sini sağlaması zorunludur. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi kısmı için istenen asgari iş deneyim tutarını sağlaması zorunludur.”düzenlemesi,
7.6’ncı maddesinde “11.06.2011 tarih ve 27961 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yapım İşlerinde benzer iş grupları tebliği” nde yer alan B/II grubu işler benzer iş olarak kabul edilecektir.
7.6.1. Mezuniyet belgeleri/diplomalar:
Mühendislik Fakültesi İnşaat Bölümü mezunu veya Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü mezunu olan elemanların diplomaları ihale konusu işe denk sayılacaktır.
Mezuniyet belgelerinin iş deneyimini tevsik için sunulması durumunda; mezuniyetten sonra geçen sürenin onbeş yıldan fazlasının değerlendirmeye alınabilmesi için, başvuru veya teklif kapsamında mezuniyet belgesi sahibine ait yapım işine ilişkin bir iş deneyim belgesinin sunulması zorunludur.” düzenlemesi yer almaktadır.
Metag İnş. Tic. Anonim Şirketi – Zek-San İnşaat Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi Ortak Girişimi’nin pilot ortağı olan Metag İnş. Tic. A.Ş tarafından teklifinin ekinde iş deneyimini tevsik etmek amacıyla Moskova Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği tarafından 27.10.2010 tarih ve B.02.1.DTM.3.RU.01.01-I/450-585 sayıyla IKEA MEGA Alışveriş Eğlence ve Ticaret Merkezi İnşaatı işi için Metag İnş. Tic. A.Ş adına düzenlenmiş geçici kabul tarihi 30.10.2009, sözleşme bedeli 250.669.239 Amerikan Doları olan “İşin bitimine dair belge”nin sunulduğu görülmüştür.
İdarenin 19.03.2014 tarihli ve 1999 sayılı yazısı üzerine Moskova Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği tarafından gönderilen 20.03.2014 tarihli ve 266 sayılı yazıda Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin iş deneyim belgelerini ayrıntılı bir biçimde düzenlediği, Ticaret müşavirlikleri ve ataşeliklerin Anlaşmalar 2008/1 Tebliği kapsamında düzenledikleri yurt dışı iş deneyim belgelerinin Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nde ifade edilen iş deneyim belgesi niteliğini haiz olmadığı, yanlış uygulamaların önüne geçilmek amacıyla mevzuat değişikliği yapılarak ticaret müşavirlikleri ve ataşeliklerin belge düzenleme imkânının kaldırıldığı, eski mevzuata dayanılarak düzenlenen belgelerin ise kamu ihaleleri kapsamında ihalelere sunulmaması yönünde ilgili sektör kuruluşları aracılığıyla şirketlere bildirimde bulunulduğunun ifade edildiği tespit edilmiştir.
Başvuru sahibi tarafından atıf yapılan 16.01.2012 tarihli ve 2012/UY.II-372 sayılı karar ile 08.08.2012 tarihli ve 2012/UY.III-3180 sayılı kararda “Sözkonusu iş deneyim belgesine ilişkin olarak 20.12.2011 tarih ve 4154 sayıyla Moskova Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliğince düzenlenip düzenlenmediği, anılan Ticaret Müşavirliğince düzenlenmiş ise, hangi mevzuata dayanılarak düzenlendiği hususunda Ekonomi Bakanlığından görüş sorulmuştur.
Serbest Bölgeler, Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdürlüğünce 27.12.2011 tarih ve 63568 sayılı yazıyla cevap verilmiş; sözkonusu yazıda; “…Bilindiği üzere, yurtdışında proje üstlenen müteahhitlik ve müşavirlik firmalarımızın kesin ve geçici ihraç ve ithal izinlerine ilişkin mevzuat, 04/04/2008 tarih ve 26837 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2008/1 sayılı Yurt Dışı Müteahhitlik ve Teknik Müşavirlik Hizmetleri Kapsamında Yapılacak İhracat ve İthalata İlişkin Tebliğ ile düzenlenmiştir.
Anılan Tebliğ’in 3. Maddesi’nin (d) bendinde Ticaret Müşavirliklerimizin düzenlediği “Yurt Dışı İş Deneyim Belgesi” tanımlanmakta, sözkonusu Tebliğ’in 2 No.lu ekinde de anılan belgenin bir örneğine yer verilmektedir.
Malumları olduğu üzere, yurtdışında özel sektör kuruluşlarından proje üstlenen firmalarımız sözkonusu projeyi tamamladıklarında, işverenin bir kamu kurumu olmaması nedeniyle, iş bitirme belgesi alamamaktadırlar. Bu çerçevede, mezkûr Tebliğ’de öngörülen “Yurt Dışı İş Deneyim Belgesi”, firmalarımızın kesin ve geçici ihraç ve ithal izinlerine ilişkin işlemlerin tekemmül ettirilmesi, ayrıca işverenin bir özel sektör kuruluşu olması durumunda “iş bitirme belgesi” alamayan firmaların deneyimlerini belgeleyebilmeleri amacına matuftur.
Diğer taraftan, Moskova Ticaret Müşavirliğimiz konuya ilişkin olarak Bakanlığımıza ilettiği bilgide, Metag firmasının başvurusu üzerine 2008/1 sayılı Tebliğ’de öngörülen formata uygun bir belge düzenlendiğini, ancak firmanın daha sonra tekrar başvurarak sözkonusu belgenin Kamu İhale Kurumu’nun standart formuna uygun bir biçimde düzenlenmesini talep ettiğini, bu çerçevede, sözkonusu belgenin işin unsurları aynı olduğu cihetle düzenlenmesinde bir beis görülmediğini, Konsolosluğumuzun da bu belgeyi kendilerinin değil Ticaret Müşavirliğimizin düzenlemesi gerektiğini ifade ederek, firmayı Müşavirliğimize yönlendirdiğini bildirmektedir.
Yurtdışında iş yapan firmalarımızın Büyükelçiliklerimizin bir birimi olan Ticaret Müşavirlikleri veya Ataşelikleri ile sürekli temas halinde olmaları ve 2008/1 sayılı Tebliğ kapsamında gerek “Iş Alındı Belgesi”nin, gerek “Yurt Dışı İş Deneyim Belgesi”nin Müşavirliklerimiz ve Ataşeliklerimiz tarafından düzenlendiği hususları dikkate alındığında, Kurumlarının da katkılarıyla 2008/1 sayılı Tebliğ’de öngörülen “Yurt Dışı Iş Deneyim Belgesi” formatında bir değişiklik yapılmak suretiyle, firmalarımızca yurtdışında üstlenilen özel sektör projelerinin de değerlendirme kapsamına alınabileceği değerlendirilmektedir
Öte yandan, Kurumunuz tarafından uygulanmakta olan Yapım İşleri Uygulama Yönetmeliği’nin incelenmesinden, yurtdışında faaliyet gösteren firmalarımızın üstlendikleri kamu kurumlan haricindeki özel sektör projelerinin değerlendirmeye dâhil edilmediği izlenimi edinilmektedir…
Yurtdışında iş yapan firmalarımızın Büyükelçiliklerimizin bir birimi olan Ticaret Müşavirlikleri veya Ataşelikleri ile sürekli temas halinde olmaları ve 2008/1 sayılı Tebliğ kapsamında gerek “İş Alındı Belgesi”nin, gerek “Yurt Dışı İş Deneyim Belgesi”nin Müşavirliklerimiz ve Ataşeliklerimiz tarafından düzenlendiği hususları dikkate alındığında, Kurumlarının da katkılarıyla 2008/1 sayılı Tebliğ’de öngörülen “Yurt Dışı Iş Deneyim Belgesi” formatında bir değişiklik yapılmak suretiyle, firmalarımızca yurtdışında üstlenilen özel sektör projelerinin de değerlendirme kapsamına alınabileceği değerlendirilmektedir…” ifadesine yer verilmiştir.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39 uncu maddesin 16 ncı fıkrasında, belge düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlara yurt dışında gerçekleştirilen işler hariç yurt dışında gerçekleştirilen diğer işlerle ilgili olarak, iş deneyimini tevsik için o ülke mevzuatına göre iş sahibinin adı veya unvanı, işin yapıldığı yer ve niteliği, yüklenicinin ilgisine göre fiilen denetleme veya yönetme faaliyetlerinde bulunanların adı veya unvanı, sözleşme bedeli ve tarihi ile işin bitim tarihini içerecek şekilde düzenlenmiş belgenin sunulması gerektiği hüküm altına alınmıştır.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Belgelerin Sunuluş Şekli” başlıklı 31 inci maddesinde; “Apostil tasdik şerhi” taşımayan veya (c) bendi kapsamında sunulmayan yabancı ülkelerde düzenlenen belgelerin, o ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu tarafından veya sırasıyla o ülkenin Türkiye’deki temsilciliği ile Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmesi gerekir. Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğunun bulunmadığı ülkelerde düzenlenen belgeler ise sırasıyla, düzenlendiği ülkenin Dışişleri Bakanlığı, bu ülkeyle ilişkilerden sorumlu Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu veya bu ülkenin Türkiye’deki temsilciliği ve Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmelidir.” hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıda yer alan Yönetmelik hükümleri ve Serbest Bölgeler, Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdürlüğünün 27.12.2011 tarih ve 63568 sayılı yazısı bir arada değerlendirildiğinde;
METAG İnş. Tic. A.Ş tarafından teklifinin ekinde iş deneyimini tevsik etmek amacıyla sunduğu yurt dışı iş deneyim belgesinin Dış Ticaret Müsteşarlığı’nın 2008/1 sayılı “Yurt Dışı Müteahhitlik ve Teknik Müşavirlik Hizmetleri Kapsamında Yapılacak İhracat Ve İthalata İlişkin Tebliği” kapsamında tanzim edildiği, ancak yukarıdaki yazıda yer alan idarelerin iş deneyim belgesi düzenleyebileceğine ilişkin Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde herhangi bir düzenlemeye yer verilmediği anlaşılmıştır.
Ayrıca, anılan Genel Müdürlük tarafından gönderilen yazıda, 2008/1 sayılı Tebliğ’de öngörülen “Yurt Dışı İş Deneyim Belgesi” formatında bir değişiklik yapılmak suretiyle, firmalarca yurtdışında üstlenilen özel sektör projelerinin de değerlendirme kapsamına alınabileceği görüşüne yer verilmiştir.
Sonuç olarak; METAG İnş. Tic. A.Ş tarafından teklifinin ekinde iş deneyimini tevsik etmek amacıyla Moskova Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği tarafından 27.10.2010 tarih ve B.02.1.DTM.3.RU.01.01-I/450-585 sayıyla düzenlenmiş belgenin kabul edilemeyeceği anlaşılmıştır.” ifadelerine yer verilmek suretiyle anılan şirket tarafından sunulan belgenin kabul edilmeyeceğine karar verildiği görülmektedir.
Tüm bu hususlar bir arada değerlendirildiğinde kamu ihale mevzuatı uyarınca Moskova Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği tarafından Metag İnş. Tic. A.Ş adına düzenlenen belgenin, iş deneyim belgesi niteliğinde kabul edilemeyeceği sonucuna varılmıştır. İdarece konu hakkında hukuki boşluğun olduğu ve Metag İnş. Tic. Anonim Şirketi – Zek-San İnşaat Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi Ortak Girişimi ve Rit İnşaat Taahhüt Doğalgaz Tıbbi Cih. San. ve Tic. A.Ş – Özgünsan Yapı Proje Mim. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti Ortak Girişimi’nin teklif tutarı arasındaki fark nedeniyle ihalenin 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinde ifade edilen temel ilkelerden rekabet, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılması ilkeleri uyarınca iptal edildiği anlaşılmaktadır. Gerek Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 31’inci maddesi ve 39’uncu maddesinin onaltıncı fıkrası gerekse de Moskova Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği’nin yukarıda aktarılan yazısında ifade edilen hususlar ile konu hakkındaki Kurul kararları ışığında bu konuda idarece ifade edilenin aksine hukuki bir boşluğun olmadığı anlaşılmıştır.
Bahse konu ihalede 30.10.2013 tarihli ihale onay belgesinde ihalenin yaklaşık maliyet tutarının 95.626.158,06 TL, idarenin kullanılabilir ödenek tutarının ise 105.000.000,00 TL olarak gösterildiği, 31 adet ihale dokümanının satın alındığı söz konusu ihaleye 17 isteklinin teklif verdiği, 16 isteklinin teklifinin geçerli kabul edildiği, teklif fiyatı en düşük olan istekli dışındaki sınır değerin altındaki diğer isteklilerin teklif fiyatları ile sınır değerin üstündeki tekliflerden ekonomik açıdan en avantajlı ve ikinci en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen isteklilerin teklif fiyatları arasında kayda değer bir fark bulunmadığı, 25.02.2014 tarihli ihale komisyon kararının ihale yetkilisince aynı tarihte onaylanmasından, ihalenin karara bağlanması için yeterli sayıda teklif bulunduğunun anlaşıldığı, işin ödenek tutarının anılan teklif fiyatları için yeterli olduğu, işin yaklaşık maliyet tutarı dikkate alındığında ekonomik açıdan en avantajlı ve ikinci en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen isteklilerin teklif fiyatları arasındaki farkın makul düzeyde olduğu, fiyat rekabetinin oluştuğu, iptal işlemine gerekçe olarak gösterilen “ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılması ilkeleri”ne aykırılığın işin ödenek ve yaklaşık maliyet tutarları dikkate alındığında somut dayanaktan yoksun olduğu, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi başvuru sahibinin şikâyet başvurusu üzerine ihalenin iptal edilmesinin 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan temel ilkelerden güvenilirlik ilkesine uygun olmadığı, idarenin ihalenin iptaline ilişkin kararının iptaline karar verilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Sonuç olarak, idarenin iptal gerekçeleri çerçevesinde yapılan inceleme neticesinde; idarenin düzeltici işlem kararı alma yerine ihalenin iptaline karar vermesinde anılan Kanun hükmüne uyarlık bulunmadığı tespit edildiğinden başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmüş olup, mevzuata aykırı olarak alınan, 28.03.2014 tarihli ihalenin iptali kararının iptal edilerek ihale işlemlerine devam edilmesi ve ihalenin mevzuata uygun olarak sonuçlandırılması gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
İdarenin ihalenin iptali kararının iptaline,