Birim Fiyat Teklif Cetvelinde Aritmetik Hata

Karar No              : 2020/UH.II-1812

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/421264 İhale Kayıt Numaralı “TCDD GSM Ses Hatları İçin Haberleşme Hizmet Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

T.C. Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından 04.09.2020 tarihinde pazarlık usulü ile gerçekleştirilen “TCDD GSM Ses Hatları İçin Haberleşme Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Vodafone Telekomünikasyon A.Ş.nin 21.09.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 28.09.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 07.10.2020 tarih ve 44537 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 07.10.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/1558 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, 01.09.2020 tarihinde elektronik ortamda gerçekleştirilen başvuruya konu ihalenin, idarece 15.09.2020 tarihli ihale komisyonu kararı ile kendileri üzerinde bırakıldığı, ancak bahse konu ihalenin iptal edilmesi gerektiği, şöyle ki;

…

2) İdarece, kendilerine e-posta ile iletilen yaklaşık maliyetin tespitine ilişkin birim fiyat teklif cetveli ile EKAP’ta yer alan ihale konusu işe ait birim fiyat teklif cetvelinin birbirinden farklı olmasının ve anılan birim fiyat cetvelindeki “Birimi” sütununun “Ay” yerine “Adet” şeklinde hatalı olarak düzenlenmesinin, bahse konu birim teklif cetvelinin taraflarınca yanlış anlaşılmasına yol açtığı, bu sebeple tekliflerinde maddi hata yapılarak yıllık bedel yerine aylık bedel olan 21.492,65 TL teklif verildiği, bahse konu hatanın ihale henüz sonuçlanmamışken fark edildiği ve bu durumun idareye iki defa bildirildiği, ancak yine de ihalenin maddi hata içeren teklifleri üzerinde bırakıldığı, işin yürütülebilmesi ve hizmet kalitesinin sağlanabilmesi için meydana gelen sabit giderler bir arada değerlendirildiğinde, ihale kapsamındaki hizmetin bir yıl boyunca bir aylık teklif karşılığı sunulmasının mümkün olamayacağı, bu nedenle kendilerinin ihalelerden yasaklanma riski ile karşı karşıya bırakılmalarının adil olmadığı, bu durumun kendileri nezdinde söz konusu iş için hukuki açıdan aşırı yararlanma meydana getirdiği, bahse konu ihaledeki sınır değer ve ekonomik açıdan avantajlı ikinci teklif dikkate alındığında, maddi hata bulunan teklifleri ile sözleşme imzalanmasının 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde sayılan güvenirlik, rekabet ve eşit muamele ilkelerine aykırılık yaratacağı iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

…

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur. …” hükmü,

 Anılan Kanun’un “ Tekliflerin hazırlanması ve sunulması” başlıklı 30’uncu maddesinde “Teklif mektupları yazılı ve imzalı olarak sunulur. Teklif mektubunda ihale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi, teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması, üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması ve teklif mektubunun ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması zorunludur.  Mal alımı ihalelerinde, ihale dokümanında alternatif teklif verilebileceğine dair hüküm bulunması halinde, alternatif tekliflerde aynı şekilde hazırlanarak sunulur.

…

Verilen teklifler, zeyilname düzenlenmesi hali hariç, herhangi bir sebeple geri alınamaz ve değiştirilemez.” hükmü,

Aynı Kanun’un “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikâyet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar. …” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Elektronik ihale” başlıklı 59/A maddesinde “(1) İhaleler, e-teklif alınmak suretiyle bu maddeye uygun olarak yapılabilir.

(2) Bu maddede hüküm bulunmayan hallerde, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin uygun olan hükümleri, yoksa bu Yönetmelik hükümleri uygulanır. Ancak e-anahtarlar teklif ile birlikte ihale tarih ve saatine kadar gönderilir ve teklifler ihale tarih ve saatinde ihale komisyonu tarafından EKAP üzerinde açılır.

(3) Bu ihalelerde, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin ekinde bulunan “Yeterlik Bilgileri Tablosu Sunulan ve Tekliflerin Elektronik Ortamda Alındığı İhalelerde Uygulanacak Tip İdari Şartname” ve ilgili yönetmelikler ekinde bulunan diğer standart formlar kullanılır ve EKAP üzerinden gönderilmeyen teklifler kabul edilmez.

(4) İlan ve dokümanda belirtilmek kaydıyla, yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan ihalelerde, sınır değerin altında teklif sunan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenmez veya bu isteklilerin teklifleri açıklama istenilmeksizin reddedilir.

(5) e-teklifler EKAP üzerinden, yalnızca teklif mektubu ve ekleri doldurularak hazırlanır ve e-imza ile imzalanarak ihale tarih ve saatine kadar gönderilir. Ortak girişimlerde e-teklifin ortakların tamamı tarafından e-imza ile imzalanması zorunludur. Kısmi teklife açık ihalelerde teklif mektubu eklerinin her bir kısım için ortak girişimlerin katıldığı ihalelerde ise yeterlik bilgileri tablosunun her bir ortak tarafından ayrı ayrı doldurulması gerekmektedir.

…

(8) Tekliflerin açılması ve değerlendirilmesine ilişkin tutanaklar EKAP üzerinde hazırlandıktan sonra, çıktısı alınarak ihale komisyonu üyeleri tarafından imzalanır ve her oturum kapatılmadan önce bilgiler EKAP’a kaydedilir. …” hükmü,

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru ehliyeti” başlıklı 5’inci maddesinde ise “(1) İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden;

a) İstekli olabilecekler; ön yeterlik ve/veya ihale dokümanının verilmesi, ön yeterlik ve/veya ihale ilanında veya ön yeterlik ve/veya ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler ve/veya bu düzenlemeler ile idari uygulamalar arasındaki uyumsuzluklar,

…

c) İstekliler; yeterlik başvurularının veya tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemler hakkında başvuruda bulunabilir. …” düzenlemesi yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “Birim Fiyat Teklif Mektubu” başlıklı ekinde;

…

Başvuru sahibinin birim fiyat teklif cetveline yönelik iddialarının, ihale dokümanına yönelik şikâyet niteliği taşıdığı, şikâyete yol açan durumun farkına varılması gereken tarihin ihale dokümanını indirme tarihi olan 18.08.2020 tarihi olduğu, bu tarihi izleyen 10 gün içinde en geç 28.08.2020 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulması gerekirken, bu süre geçtikten sonra ve 04.09.2020 ve 21.09.2020 tarihlerinde şikâyet başvurusunda bulunulduğu, ihale dokümanına yönelik şikâyet başvuru süresinin sona erdiği, dolayısıyla başvuru sahibinin bahse konu iddialarının süre yönünden reddedilmesi gerektiği,

Ayrıca başvuru sahibinin birim fiyat teklif cetveline yönelik iddialarının, bahse konu birim fiyat teklif cetvelinin idarece ihale dokümanın eki olarak düzenlendiği göz önüne alındığında, ihale dokümanına yönelik şikâyet niteliği taşıyacağı, bu sebeple, ihaleye teklif vererek istekli sıfatını haiz olan başvuru sahibinin söz konusu iddialarının reddedilmemesi gerektiği anlaşılmıştır.

Öte yandan, yukarıda aktarılan Şartname düzenlemelerinde; istekliler tarafından her bir iş kalemi için ayrı ayrı teklif edilen bedeller gösterilmek suretiyle işin gerçekleştirilmesi için teklif edilen toplam bedel üzerinden teklif verileceğinin açıkça ifade edildiği, başvuru sahibinin iddia ettiği üzere aylık olarak teklif verileceğine ilişkin bir düzenlemenin bulunmadığı tespit edilmiştir.

İhale konusu işe ait yaklaşık maliyet hesap cetveli incelendiğinde; idarenin başvuruya konu ihalenin yaklaşık maliyetini tespit etmek üzere firmalardan fiyat teklifi aldığı, firmalarca sunulan fiyat tekliflerinin işin süresi olan yıllık bedel üzerinden değerlendirilerek yaklaşık maliyetin tespit edildiği,

ihale konusu işe ait birim fiyat teklif cetveli ile Şartname düzenlemeleri bir arada incelendiğinde; isteklinin bahse konu cetvelde yer alan birim fiyat sütununu her bir iş kalemine ilişkin teklif edilecek 12 aylık birim fiyat olarak değerlendirilmesi gerektiği, bahse konu cetvelde iş kalemi için belirlenmiş adet ile iş kalemi için teklif edilen 12 aylık birim fiyatın çarpılması sonucu iş kalemine ilişkin teklif edilen toplam tutarın elde edileceği ve her bir iş kalemi için teklif edilen tutarların toplanması sonucu bahse konu ihaleye verilecek toplam teklif tutarının bulunacağının açık olduğu değerlendirilmiştir.

Başvuru sahibi tarafından sunulan birim fiyat teklif mektubu incelendiğinde; bahse konu birim fiyat teklif mektubunda aritmetik hata bulunmadığı ve başvuru sahibi tarafından “5)İhale konusu işin tamamını bu teklifin ekindeki birim fiyat teklif cetvelinde belirtilen her bir iş kalemi için teklif ettiğimiz birim fiyatlar üzerinden Katma Değer Vergisi hariç 21.492,65 (YİRMİ BİR BİN DÖRT YÜZ DOKSAN İKİ TRY ALTMIŞ BEŞ KURUŞ)bedel karşılığında yerine getireceğimizi kabul ve taahhüt ediyoruz.” ifadelerine yer verilerek ihale konusu işin tamamı için teklif verildiğinin taahhüt altına alındığı anlaşılmaktadır.

Bununla beraber, yukarıda aktarılan Kamu İhale Kanunu’nun 30’uncu maddesinde ifade edildiği üzere, verilen tekliflerin, zeyilname düzenlenmesi hali hariç, herhangi bir sebeple geri alınamayacağı ve değiştirilemeyeceğinin hüküm altına alındığı, aksi durumun kabulünün, teklifte maddi hatta yapıldığı iddiası nedeniyle isteklilerin teklifleriyle bağlı kalmamalarına yol açacağı ve bu durumun 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun beşinci maddesinde belirtilen güvenirlik ilkesine de aykırılık teşkil edeceği, isteklinin birim fiyat teklif cetvelinde herhangi bir aritmetik hatanın bulunmadığı dikkate alındığında, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.